Soru:
Bir bitki fotosentez sırasında 36 gram su (\(H_2O\)) kullanıyor. Bu süreçte kaç gram karbondioksit (\(CO_2\)) tüketilir ve kaç gram glikoz (\(C_6H_{12}O_6\)) üretilir? (Mol kütleleri: H:1, C:12, O:16 g/mol)
Çözüm:
💡 Öncelikle fotosentezin genel denklemini ve mol kütlelerini hesaplayalım.
- ➡️ Fotosentez denklemi: \(6CO_2 + 6H_2O \rightarrow C_6H_{12}O_6 + 6O_2\)
- ➡️ Mol kütleleri: \(H_2O = 2(1) + 16 = 18 \text{ g/mol}\), \(CO_2 = 12 + 2(16) = 44 \text{ g/mol}\), \(C_6H_{12}O_6 = 6(12) + 12(1) + 6(16) = 180 \text{ g/mol}\)
- ➡️ 36 gram suyun mol sayısı: \( \frac{36 \text{ g}}{18 \text{ g/mol}} = 2 \text{ mol} \)
- ➡️ Denkleme göre 6 mol \(H_2O\), 6 mol \(CO_2\) ile reaksiyona girer. Oran 1:1'dir. 2 mol su için 2 mol \(CO_2\) gerekir. Kütlesi: \(2 \text{ mol} \times 44 \text{ g/mol} = 88 \text{ g} \ CO_2\)
- ➡️ 6 mol \(H_2O\)'dan 1 mol glikoz oluşur. 2 mol su için glikoz miktarı orantı kurularak bulunur: \( \frac{2}{6} = \frac{x}{1} \rightarrow x = \frac{1}{3} \text{ mol glikoz}\). Kütlesi: \( \frac{1}{3} \text{ mol} \times 180 \text{ g/mol} = 60 \text{ g} \ C_6H_{12}O_6\)
✅ Sonuç: 88 gram \(CO_2\) tüketilir ve 60 gram glikoz üretilir.