Soru:
1- Propan-1-ol bileşiğine derişik \( H_2SO_4 \) ile 170°C'de ısıtma işlemi uygulanıyor. Oluşan ürünün adı ve yapısal formülü nedir?
Çözüm:
💡 Bu bir dehidratasyon (su kaybetme) reaksiyonudur. Sıcaklık ve kullanılan alkolün yapısı, ürünün türünü belirler.
- ➡️ 1. Adım: Propan-1-ol bir birincil (primer) alkol'dür. Genel formülü \( CH_3-CH_2-CH_2OH \) şeklindedir.
- ➡️ 2. Adım: 170°C gibi yüksek sıcaklıklar, alkollerin alken oluşturmak üzere su çıkarması için uygundur.
- ➡️ 3. Adım: Reaksiyon, -OH grubunun bağlı olduğu karbonun yanındaki karbondan bir hidrojen atomunun kopmasıyla gerçekleşir (Zaitsev kuralı). Bu durumda propen oluşur.
- ➡️ 4. Adım: Reaksiyon denklemi: \( CH_3-CH_2-CH_2OH \xrightarrow[H_2SO_4]{170^\circ C} CH_3-CH=CH_2 + H_2O \)
✅ Sonuç: Oluşan ürün propen'dir. Yapısal formülü \( CH_3-CH=CH_2 \) şeklindedir.