6. sınıf Belirtme sıfatı nedir ve çeşitleri nelerdir?

Question

Belirtme sıfatlarını isimlerden önce gelerek onları işaret, sayı, soru veya belgisizlik yönünden belirten sözcükler olarak biliyorum. Ancak "hangi sözcükler belgisiz sıfat olur?" veya "kaçıncı sıfatlar niteleme sıfatı değildir?" gibi sorularda kafam karışıyor.

Answer 1

Belirtme Sıfatı Nedir?

Belirtme sıfatları, isimlerin önüne gelerek onları işaret, sayı, soru veya belirsizlik yönünden belirten sözcüklerdir. İsme "hangi?" sorusunu sorarak bulabiliriz.

Örnek: "Şu ağaç çok uzun." cümlesinde "ağaç" ismidir. "Hangi ağaç?" diye sorduğumuzda "şu" cevabını alırız. "Şu" kelimesi, ağacı işaret yoluyla belirttiği için bir belirtme sıfatıdır.

Belirtme Sıfatlarının Çeşitleri

Belirtme sıfatları dört ana gruba ayrılır:

• 1. İşaret Sıfatları

  Varlıkları işaret ederek gösteren sıfatlardır. "Bu, şu, o" sözcükleridir.

  Örnekler:

  • Bu ev çok güzel.
  • Şu çocukları tanıyor musun?
  • O dağa tırmanmak istiyoruz.
• 2. Sayı Sıfatları

  Varlıkların sayılarını, sıralarını veya miktarlarını belirten sıfatlardır. Dörde ayrılır:

  • Asıl Sayı Sıfatı: Varlığın sayısını belirtir. Örnek: Üç kalem aldım. Beş öğrenci geldi.
  • Sıra Sayı Sıfatı: Varlığın sırasını belirtir. "-ıncı, -inci" eklerini alır. Örnek: İkinci sınıfa gidiyor. Birinci olduğuma sevindim.
  • Kesir Sayı Sıfatı: Varlığın bir bütünün kaçta kaçı olduğunu belirtir. Örnek: Yarım ekmek yedi. Sınava çeyrek saat kaldı.
  • Üleştirme Sayı Sıfatı: Varlıkların eşit paylara ayrıldığını belirtir. "-ar, -er" eklerini alır. Örnek: Herkese ikişer kitap verildi. Çocuklara birer elma düştü.
• 3. Belgisiz Sıfatlar

  Varlıkları tam ve kesin olarak değil, aşağı yukarı bir belirten sıfatlardır.

  Örnekler:

  • Bazı günler çok güzel geçer.
  • Birkaç kişi seni sordu.
  • Her öğrenci düzenli çalışmalı.
  • Bütün insanlar eşittir.
  • Çok para harcadım.
• 4. Soru Sıfatları

  İsimleri soru yoluyla belirten sıfatlardır. Cevap olarak bir sıfat alır.

  Örnekler:

  • Kaç l

Answer 2

6. Sınıf Belirtme Sıfatı Çözümlü Test Soruları

Soru 1: Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "kaçıncı" anlamına gelen bir belirtme sıfatı kullanılmıştır?
a) Bu kitabı dün aldım.
b) Şu ev bizimdi.
c) İkinci sıradaki öğrenciyi tanıyorum.
d) Hangi kalem senin?
Cevap: c
Çözüm: "İkinci" sözcüğü, ismin sırasını belirttiği için sıra sayı sıfatıdır ve bir belirtme sıfatı çeşididir.

Soru 2: "Beşer elma, üçer kalem aldık." cümlesinde altı çizili sözcüklerin türü nedir?
a) İşaret Sıfatı
b) Sayı Sıfatı (Üleştirme)
c) Sayı Sıfatı (Asıl)
d) Soru Sıfatı
Cevap: b
Çözüm: "Beşer" ve "üçer" sözcükleri, isimlerin nasıl paylaştırıldığını (kaçar tane olduğunu) belirttiği için üleştirme sayı sıfatıdır.

Soru 3: Aşağıdaki cümlelerin hangisinde belirtme sıfatı kullanılmamıştır?
a) O çocuk çok hızlı koşuyor.
b) Kaç kişi sinemaya gelecek?
c) Yarım ekmek yeterli olur.
d) Mavi gökyüzüne bakıyordu.
Cevap: d
Çözüm: "Mavi" sözcüğü, gökyüzünün rengini belirttiği için bir niteleme sıfatıdır. Diğer seçeneklerde sırasıyla işaret, soru ve sayı (kesir) sıfatları vardır.

Soru 4: "Bazı insanlar erken kalkar." cümlesindeki altı çizili sözcüğün belirtme sıfatı çeşidi aşağıdakilerden hangisidir?
a) İşaret Sıfatı
b) Belgisiz Sıfat
c) Soru Sıfatı
d) Sayı Sıfatı
Cevap: b
Çözüm: "Bazı" sözcüğü, ismin tamamını değil, belirsiz bir bölümünü nitelediği için belgisiz sıfattır.