Peygamber Efendimiz, yaşadığı çevrenin temiz tutulmasına ve doğanın korunmasına büyük önem vermiştir. Onun hayatı, bizlere çevre bilinci konusunda çok güzel örneklerle doludur.
Peygamberimiz, tüm canlılara, özellikle de hayvanlara karşı çok şefkatli ve merhametliydi. Onları korumuş, onlara eziyet edilmesini kesinlikle yasaklamıştır.
Sonuç olarak; Hz. Muhammed (sav), çevremize ve hayvanlara karşı sorumlu olduğumuzu öğretmiştir. Onun bu davranışları, bizim için en güzel örnektir. Bizler de onun gibi merhametli olmalı, doğayı korumalı ve tüm canlılara iyi davranmalıyız.
Soru 1: Hz. Muhammed (sav), bir hadis-i şerifinde "Yol kenarında bir ağaç diken kimseye, o ağaçtan bir canlının yediği, gölgelendiği veya ondan faydalandığı sürece sadaka sevabı yazılır." buyurmuştur. Bu hadisten aşağıdaki sonuçlardan hangisi çıkarılamaz?
a) Ağaç dikmek, sürekli sevap kazanmaya vesile olan bir davranıştır.
b) İnsanların yanı sıra hayvanların da bitkilerden faydalanma hakkı vardır.
c) Sadece meyve veren ağaçlar dikmek sevaptır.
d) Çevreyi güzelleştirmek ve canlılara fayda sağlamak önemlidir.
Cevap: c) Sadece meyve veren ağaçlar dikmek sevaptır.
Çözüm: Hadiste ağacın türü (meyveli veya meyvesiz) belirtilmemiş, genel olarak "ağaç dikmekten" ve ondan faydalanan her canlıdan bahsedilmiştir. Bu nedenle sadece meyve veren ağaçların sevap olduğu çıkarımı yanlıştır.
Soru 2: Hz. Muhammed (sav), savaş için bir yere asker gönderirken onlara şu tavsiyede bulunmuştur: "… Ağaçları kesmeyin, özellikle meyve verenleri. Evleri, ambarları yakmayın." Bu tavsiye, aşağıdaki yargılardan hangisini destekler?
a) Savaş, her türlü davranışın mubah olduğu bir ortamdır.
b) Zafer kazanmak, her şeyden daha önemlidir.
c) Savaş halinde bile çevreye ve insanların geçim kaynaklarına zarar vermemek gerekir.
d) Savaşta düşmanın tüm mal varlığını yok etmek stratejik bir gerekliliktir.
Cevap: c) Savaş halinde bile çevreye ve insanların geçim kaynaklarına zarar vermemek gerekir.
Çözüm: Peygamberimizin bu uyarısı, en zor şartlar altında dahi çevreye, özellikle de insanların ve diğer canlıların faydalandığı meyve ağaçlarına ve barınaklara saygı gösterilmesi gerektiğini vurgulamaktadır.
Soru 3: Bir gün Hz. Muhammed (sav), üzerinde yavrularının olduğu bir ağacın yanından geçerken, yavruları alınmış bir kuşun çırpınışlarını görmüş ve yanındaki sahabelere "Yavrularını alarak bu kuşun canını kim yaktı? Yavrularını hemen geri verin!" demiştir. Bu olay, onun hangi özelliğini ön plana çıkarmaktadır?
a) Cesaretini
b) Hayvan sevgisi ve merhametini
c) Adalet anlayışını
d) Cömertliğini
Cevap: b) Hayvan sevgisi ve merhametini
Çözüm: Bu olay, Hz. Muhammed'in (sav) sadece insanlara değil, en küçük bir kuşa ve onun yavrularına karşı dahi son derece şefkatli, merhametli ve duyarlı olduğunu gösteren somut bir örnektir.
Soru 4: Hz. Muhammed (sav), bir hadisinde "Bir kimse, elinde bir fidan olduğu hâlde kıyametin kopacağını görse, eğer onu dikecek vakte sahipse, hemen onu diksin." buyurmuştur. Bu hadis ile asıl vurgulanmak istenen ana fikir aşağıdakilerden hangisidir?
a