Matematikte işlem yaparken belirli bir sıra takip ederiz. Buna işlem önceliği veya işlem sırası denir. Doğru sonuca ulaşmak için bu sırayı iyi bilmeliyiz.
İşlem yaparken şu sırayı takip ederiz:
Örnek 1: \( 12 + 6 \div 3 \) işlemini yapalım.
Örnek 2: \( (15 - 5) \times 2 + 3^2 \) işlemini yapalım.
Bu kuralları iyice öğrendikten sonra bol bol test çözerek kendini geliştirebilirsin. Unutma, pratik yaptıkça işlemler sana daha kolay gelecek!
Soru 1: Bir markette tanesi 3 TL olan kalemlerden 4 tane alan Ayşe, kasiyere 20 TL veriyor. Kasiyer para üstünü hesaplarken aşağıdaki işlemi yapıyor:
20 - 4 × 3
Buna göre kasiyer Ayşe'ye kaç TL para üstü vermelidir?
a) 8 b) 12 c) 32 d) 48
Cevap: a) 8
Çözüm: İşlem önceliğinde çarpma işlemi toplama ve çıkarmadan önce yapılır. Önce 4 × 3 = 12, sonra 20 - 12 = 8 TL para üstü verilir.
Soru 2: Bir sınıftaki 24 öğrenci iki gruba ayrılıyor. Birinci gruptaki öğrenciler 3'erli, ikinci gruptakiler 5'erli sıralara oturuyor. Toplam sıra sayısını bulmak için yapılan işlem aşağıdakilerden hangisidir?
a) 24 ÷ 3 + 5 b) 24 ÷ (3 + 5) c) (24 ÷ 3) + (24 ÷ 5) d) 24 × 3 + 5
Cevap: c) (24 ÷ 3) + (24 ÷ 5)
Çözüm: Birinci grup için 24 ÷ 3 = 8 sıra, ikinci grup için 24 ÷ 5 = 4 sıra (kalan önemsiz) gerekir. Toplam sıra sayısı = (24 ÷ 3) + (24 ÷ 5) = 8 + 4 = 12 sıradır.
Soru 3: \( 15 + 6 ÷ 2 × 3 - 4 \) işleminin sonucu kaçtır?
a) 14 b) 20 c) 26 d) 32
Cevap: b) 20
Çözüm: İşlem önceliği sırası: bölme ve çarpma (soldan sağa), sonra toplama ve çıkarma. Önce 6 ÷ 2 = 3, sonra 3 × 3 = 9, sonra 15 + 9 = 24, en son 24 - 4 = 20 bulunur.