6. Sınıf Zamirler (Adıllar) ve Çeşitleri Konu Anlatımı

Question

Bu konuyu anlamakta biraz zorlanıyorum. Zamirlerin ismin yerine kullanıldığını biliyorum ama kişi, işaret, soru ve belgisiz zamirleri birbirine karıştırıyorum. Hangi cümlede hangisinin kullanıldığını ayırt etmekte güçlük çekiyorum.

Answer 1

Zamirler (Adıllar) Nedir?

Zamirler, isimlerin yerine kullanılan sözcüklerdir. Cümlede bir ismin tekrarını önlemek ve anlatımı daha kısa, akıcı hale getirmek için kullanılırlar.

Örnek: "Ayşe bugün okula gelmedi." cümlesinde "Ayşe" bir isimdir. Bu ismin yerine zamir kullanarak "O bugün okula gelmedi." diyebiliriz. Buradaki "O" kelimesi bir zamirdir.

Zamir Çeşitleri

Zamirler beş ana gruba ayrılır:

• 1. Kişi (Şahıs) Zamirleri: İnsan isimlerinin yerine kullanılan zamirlerdir.

  Ben, sen, o, biz, siz, onlar

  Örnek: "Biz yarın sinemaya gideceğiz."

• 2. İşaret Zamirleri: Varlıkları işaret (gösterme) yoluyla belirten zamirlerdir.

  Bu, şu, o, bunlar, şunlar, onlar

  Örnek: "Bu benim kalemim, şu senin defterin."

  Uyarı: "O" ve "onlar" hem kişi hem de işaret zamiri olabilir. İnsan yerine kullanılırsa kişi, insan dışı bir varlığı gösterirse işaret zamiridir.

• 3. Belgisiz Zamirler: İsimlerin yerini, tam olarak belli olmayan bir şekilde tutan zamirlerdir.

  Biri, birkaçı, bazısı, birçoğu, herkes, hiçbiri, kimse, hepsi, tümü...

  Örnek: "Sınıfta herkes çok heyecanlıydı." "Pastadan biraz alabilir miyim?"

• 4. Soru Zamirleri: İsimlerin yerini soru yoluyla tutan zamirlerdir. Cevap olarak bir isim veya zamir gelir.

  Kim, ne, nereye, kaçı, hangisi...

  Örnek: "Kim kapıyı çaldı?" "Hangisi senin kitabın?"

• 5. İlgi Zamiri: "-ki" ekiyle yapılır. Kendinden önceki bir ismin yerini tutar ve ek halindeki tek zamirdir.

  Örnek: "Benim araban bozuldu, seninkini kullanabilir miyim?" (senin araban)
  "Evimiz denize uzak, Ahmet'ki çok yakın." (Ahmet'in evi)

Önemli Uyarılar

• Zamirler, ismin aldığı çekim eklerini (hal, iyelik, çoğul ekleri) alabilir.
  Örnek: Beni araymışsın? (hal eki), Kitabım sizde kalmış. (hal eki), Bizim okulumuz (iyelik eki)
• Zamirler, isim tamlamalarında tamlayan ya da tamlanan olarak görev alabilir.
  Örnek: Benim defterim (tamlayan), Çocuğun biri (tamlanan)

Answer 2

6. Sınıf Zamirler ve Çeşitleri Çözümlü Test Soruları

Soru 1: Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, altı çizili sözcük bir varlığın yerini tutma özelliği göstererek kişi zamiri görevinde kullanılmıştır?
a) Bu kitabı dün kütüphaneden ödünç aldım.
b) Onu, okulun bahçesinde dün kaybetmiştim.
c) Şu ağacın dallarına kuşlar yuva yapmış.
d) Oradaki evler oldukça eski görünüyor.
Cevap: b) Onu, okulun bahçesinde dün kaybetmiştim.
Çözüm: "Onu" sözcüğü, bir ismin (örneğin "kalem", "kitap" gibi) yerini tutarak kişi zamiri göreviyle kullanılmıştır. Diğer seçeneklerdeki "bu", "şu", "orada" sözcükleri ise işaret zamiridir.

Soru 2: "Kendi" sözcüğü, aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir kişi zamirini pekiştirerek dönüşlülük zamiri görevinde kullanılmıştır?
a) Bu sorunun cevabını kendim buldum.
b) Kendi evimi kendim boyadım.
c) Müdür bey kendisi sizinle görüşmek istiyor.
d) Bu konuda kendinden başka kimseyi suçlama.
Cevap: b) Kendi evimi kendim boyadım.
Çözüm: "Kendim" sözcüğü, bu cümlede "ben" kişi zamirini pekiştirerek "işi yapanın da işten etkilenenin de aynı kişi olduğunu" belirtir ve dönüşlülük zamiri olarak kullanılır. Diğer cümlelerde kişi zamiri vurgusu yoktur veya farklı bir işlevde kullanılmıştır.

Soru 3: "Kimse senin kadar özenli çalışmıyor." cümlesindeki altı çizili zamirin türü aşağıdakilerden hangisidir?
a) Kişi Zamiri
b) İşaret Zamiri
c) Belgisiz Zamir
d) Soru Zamiri
Cevap: c) Belgisiz Zamir
Çözüm: "Kimse" zamiri, ismin yerini tutan ancak hangi kişi olduğunu kesin olarak belirtmeyen bir belgisiz zamirdir. "Herkes, bazıları, hiçbiri" gibi zamirler de aynı grupta yer alır.