İstatistiksel araştırma süreci, veri toplama, düzenleme, analiz etme ve yorumlama adımlarından oluşan bir süreçtir. Bu süreç, bilimsel çalışmalarda ve günlük hayatta karar verme aşamalarında önemli bir rol oynar.
Her istatistiksel çalışma, bir araştırma sorusu veya problemi ile başlar. Örneğin:
Veriler, araştırma sorusuna cevap bulmak için toplanır. Veri toplama yöntemleri şunlardır:
Toplanan verilerin anlamlı hale getirilmesi için düzenlenmesi gerekir. Bu adımda:
Verilerin görselleştirilmesi için çeşitli grafik türleri kullanılır:
Bu aşamada, verilerden anlamlı sonuçlar çıkarılır. Kullanılan istatistiksel ölçüler:
Sonuçlar yorumlanarak araştırma sorusuna cevap aranır.
Elde edilen bulgular, raporlar veya sunumlarla paylaşılır. Bu adım, araştırmanın etkisini artırmak için önemlidir.
1. Bir araştırmacı, bir okuldaki öğrencilerin kitap okuma alışkanlıklarını incelemek istiyor. Araştırmacı, tüm öğrencilere anket uygulamak yerine rastgele seçtiği 150 öğrenciyle çalışmayı planlıyor. Bu durumda araştırmacının kullandığı istatistiksel yöntem aşağıdakilerden hangisidir?
a) Tam sayım
b) Örnekleme
c) Veri kodlama
d) Gruplandırma
e) Hipotez testi
Cevap: b) Örnekleme
Çözüm: Araştırmacı, popülasyonun tamamı yerine bir örneklem üzerinde çalıştığı için bu yöntem "örnekleme" olarak adlandırılır.
2. Aşağıdaki tablo, bir sınıftaki öğrencilerin matematik sınavından aldıkları notları göstermektedir. Buna göre, bu veri setinin mod değeri kaçtır?
Not Aralığı: 50-59 | 60-69 | 70-79 | 80-89 | 90-100
Öğrenci Sayısı: 3 7 12 8 5
a) 60-69
b) 70-79
c) 80-89
d) 90-100
e) 50-59
Cevap: b) 70-79
Çözüm: Mod, bir veri setinde en sık tekrar eden değerdir. Burada 70-79 aralığında 12 öğrenci bulunmaktadır ki bu da en yüksek frekanstır.