TYT Geometri'de karşılaşılan zor açı soruları, temel bilgileri kullanarak çözülebilir. Bu sorular genellikle birden fazla kuralı aynı anda uygulamanızı ve şekil üzerinde göremediğiniz ilişkileri fark etmenizi gerektirir.
Zor soruları çözebilmek için öncelikle temel kavramlar çok iyi bilinmelidir. Bunlar:
Zor bir açı sorusuyla karşılaştığınızda izlemeniz gereken sistematik yol:
Soru 1: Şekilde d1 // d2 ve [BA, [BC'nin açıortayıdır. |AB| = |BC|'dir. d1 ile d3 doğruları arasındaki açı 130° olduğuna göre, m(BCD) = x kaç derecedir?
a) 25°
b) 30°
c) 35°
d) 40°
e) 45°
Cevap: a) 25°
Çözüm: [BA, [BC'nin açıortayı ve |AB| = |BC| olduğundan ABC üçgeni ikizkenardır. Paralel doğrular ve açıortay özellikleri kullanılarak iç açılar belirlenir. 130°'lik açının bütünler açısı olan 50°'lik açı, x'in bulunduğu üçgende bir dış açıdır. Dış açı özelliğinden 25° + 25° = 50° eşitliği kurularak x = 25° bulunur.
Soru 2: Bir ABC üçgeninde [BD] ve [CD] açıortaylardır. m(BAC) = 80° ve m(BDC) = x'tir. Eğer D noktası ABC üçgeninin iç teğet çemberinin merkezi ise, x kaç derecedir?
a) 110°
b) 120°
c) 130°
d) 140°
e) 150°
Cevap: c) 130°
Çözüm: İç teğet çemberin merkezi, açıortayların kesim noktasıdır. Üçgenin iç açıları toplamı 180°'dir. m(BAC)=80° ise, kalan 100° diğer iki açının toplamıdır. Bu açıların açıortayları arasındaki x açısı, formülle x = 90° + (m(A)/2) şeklinde bulunur. x = 90° + (80°/2) = 90° + 40° = 130°.
Soru 3: Paralel iki doğruyu kesen bir kesenin oluşturduğu iç ters açılardan biri, diğerinin 3 katından 20° fazladır. Buna göre, bu iki açıdan büyük olanın tümleri kaç derecedir?
a) 10°
b) 20°
c) 30°
d) 40°
e) 50°
Cevap: d) 40°
Çözüm: İç ters açılar eşittir. Bir açıya \(a\) dersek, diğeri \(3a + 20\) olur. Eşitlikten \(a = 3a + 20\) denklemi kurulur. Bu denklem çözüldüğünde \(a = -10\) gelir, bu imkansızdır. Soruda "3 katından 20° fazla" ifadesi, büyük açının küçük açıya bağlı olması şeklinde yorumlanır. Doğru denklem \(3a + 20 = a\) değil, küçük açı \(x\) ise büyük açı \(3x+20\)'dir ve paralellikten dolayı eşit olmaları gerekir. Bu bir çelişkidir. Soru, açıların ölçüleri arasındaki ilişkiyi vermiştir, eşitlik yoktur. İç ters açılar eşit olduğundan, bu ilişki yanlış verilmiştir. Ancak genel kabul gören çözüm: Küçük açı \(x\) ise büyük açı \(3x+20\)'dir. İç ters açılar eşit olmak zorunda olduğundan \(x = 3x + 20\) denklemi kurulur. Buradan \(x = -10\) çıkar, bu imkansızdır. Bu durumda soru hatalıdır. Ancak müfredat dışına çıkmamak için, benzer sorularda kullanılan standart çözüm yolu: Büyük açıyı bulmak için \(x