Fiziki haritalarda kullanılan renklendirme yöntemi ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Her renk belirli bir yükselti aralığını temsil eder
B) Renkler yükseltiye göre kademeli olarak değişir
C) Aynı renk farklı haritalarda farklı yükseltileri gösterebilir
D) Mavi tonları su kütlelerinin derinliğini gösterir
Sevgili öğrenciler, fiziki haritalar yeryüzü şekillerini ve yükseltileri görselleştirmek için çok önemli araçlardır. Bu haritalarda kullanılan renklendirme yöntemi, belirli kurallara göre tasarlanmıştır ki herkes tarafından kolayca anlaşılabilen bir dil oluştursun. Şimdi sorumuzdaki ifadeleri adım adım inceleyelim:
- A) Her renk belirli bir yükselti aralığını temsil eder: Bu ifade doğrudur. Fiziki haritalarda, yeryüzü şekillerinin yükseltilerini göstermek için "yükselti basamakları" veya "hipsometrik renklendirme" adı verilen bir yöntem kullanılır. Bu yöntemde, belirli bir yükselti aralığına (örneğin, 0-200 metre, 200-500 metre gibi) belirli bir renk atanır. Bu sayede haritaya baktığımızda hangi bölgenin ne kadar yüksek olduğunu renklerden anlayabiliriz.
- B) Renkler yükseltiye göre kademeli olarak değişir: Bu ifade de doğrudur. Renkler genellikle düşük yükseltilerden yüksek yükseltilere doğru belirli bir düzen içinde değişir. Örneğin, deniz seviyesine yakın alçak yerler genellikle yeşil tonlarıyla, orta yükseklikteki yerler sarı ve turuncu tonlarıyla, yüksek dağlık alanlar ise kahverengi tonlarıyla gösterilir. Çok yüksek zirveler veya buzullar beyaz renkle ifade edilebilir. Bu kademeli değişim, yükselti farklarını daha net görmemizi sağlar.
- C) Aynı renk farklı haritalarda farklı yükseltileri gösterebilir: Bu ifade yanlıştır. Fiziki haritalardaki renklendirme yöntemi, uluslararası düzeyde kabul görmüş belirli standartlara ve kartografik geleneklere dayanır. Temel amaç, haritaların evrensel olarak anlaşılır olmasını sağlamaktır. Bu nedenle, genel olarak yeşil alçak yerleri, kahverengi yüksek yerleri temsil eder. Elbette, haritanın ölçeğine veya amacına göre renk tonlarının temsil ettiği *kesin* yükselti aralıkları (örneğin, açık yeşilin 0-100m mi yoksa 0-200m mi olduğu) küçük farklılıklar gösterebilir, ancak bir rengin temsil ettiği *genel* yükselti kategorisi (alçak, orta, yüksek) haritalar arasında tutarlıdır. Eğer aynı renk farklı haritalarda tamamen farklı yükseltileri temsil etseydi (örneğin bir haritada yeşil 0-200m iken, başka bir haritada 2000-2200m olsaydı), harita okuma ve yorumlama çok zorlaşır, hatta imkansız hale gelirdi. Bu tutarlılık, haritaların güvenilirliğini ve anlaşılırlığını sağlar.
- D) Mavi tonları su kütlelerinin derinliğini gösterir: Bu ifade doğrudur. Karasal alanların yükseltileri gibi, denizler, okyanuslar ve büyük göller gibi su kütlelerinin derinlikleri de mavi rengin farklı tonlarıyla gösterilir. Genellikle açık mavi sığ suları, koyu mavi ise derin suları temsil eder. Bu sayede su altı topografyası hakkında da bilgi edinebiliriz.
Yukarıdaki açıklamalara göre, fiziki haritalardaki renklendirme yönteminin temel amacı tutarlılık ve anlaşılırlık olduğundan, aynı rengin farklı haritalarda tamamen farklı yükselti kategorilerini temsil etmesi beklenmez. Bu nedenle C seçeneğindeki ifade yanlıştır.
Cevap C seçeneğidir.
