Buji ile ateşlemeli bir motorda, pistonun silindir içinde yaptığı dört zaman sırasıyla aşağıdakilerden hangisidir?
A) Emme - Sıkıştırma - Ateşleme - Egzoz
B) Emme - Ateşleme - Sıkıştırma - Egzoz
C) Sıkıştırma - Emme - Egzoz - Ateşleme
D) Egzoz - Emme - Sıkıştırma - Ateşleme
Buji ile ateşlemeli motorlar, içten yanmalı motorların en yaygın türlerinden biridir ve genellikle dört zamanlı bir çalışma prensibine sahiptir. Bu dört zaman, motorun bir tam çevrimi tamamlaması için pistonun silindir içinde yaptığı hareketleri ve bu sırada gerçekleşen olayları ifade eder. Şimdi bu zamanları adım adım inceleyelim:
- 1. Emme Zamanı: Bu zamanda, piston silindir içinde aşağı doğru hareket eder. Emme supabı (valfi) açılır ve dışarıdan hava ile yakıt karışımı (benzinli motorlarda) veya sadece hava (dizel motorlarda) silindirin içine çekilir. Egzoz supabı kapalıdır. Amaç, yanma için gerekli olan taze karışımı silindire doldurmaktır.
- 2. Sıkıştırma Zamanı: Emme zamanının sonunda silindire dolan karışım veya hava, bu zamanda pistonun yukarı doğru hareketiyle sıkıştırılır. Hem emme hem de egzoz supapları kapalıdır. Karışımın sıkıştırılması, yanma verimini artırır ve daha güçlü bir patlama sağlar.
- 3. Ateşleme (İş/Yanma/Genleşme) Zamanı: Sıkıştırma zamanının sonunda, piston üst ölü noktaya yaklaştığında, buji bir kıvılcım çakar. Bu kıvılcım, sıkışmış olan yakıt-hava karışımını ateşler. Karışımın yanmasıyla oluşan yüksek basınç ve sıcaklık, pistonu aniden aşağı doğru iter. Bu hareket, motora güç veren ve tekerleklere iletilen asıl "iş"in yapıldığı zamandır. Her iki supap da kapalıdır.
- 4. Egzoz Zamanı: İş zamanında yanmış olan gazlar, bu zamanda silindirden dışarı atılır. Piston tekrar yukarı doğru hareket ederken, egzoz supabı açılır ve yanmış gazları egzoz manifoldu aracılığıyla dışarıya iter. Emme supabı kapalıdır. Amaç, silindiri bir sonraki emme zamanı için temizlemektir.
Bu dört zaman, motorun sürekli çalışmasını sağlayan döngüyü oluşturur. Seçeneklere baktığımızda, bu doğru sıralama "Emme - Sıkıştırma - Ateşleme - Egzoz" şeklindedir.
Cevap A seçeneğidir.
