Krank milinin görevi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Pistonun doğrusal hareketini dairesel harekete çevirmek
B) Yakıt-hava karışımını oluşturmak
C) Motor soğutmasını sağlamak
D) Elektrik üretmek
Sevgili öğrenciler, motorun kalbi diyebileceğimiz krank mili, içten yanmalı motorların en temel ve en önemli parçalarından biridir. Görevini doğru anlamak, motorun çalışma prensibini kavramak için çok önemlidir. Şimdi bu soruyu adım adım inceleyelim:
- Krank Mili Nedir ve Ne İşe Yarar?
İçten yanmalı motorlarda, yakıtın yanmasıyla oluşan yüksek basınç, pistonları silindir içinde aşağı-yukarı (doğrusal) hareket ettirir. Ancak bir arabanın tekerleklerinin dönmesi veya bir makinenin çalışması için bu doğrusal hareketin dairesel (dönme) harekete çevrilmesi gerekir. İşte tam bu noktada krank mili devreye girer.
- Seçenekleri İnceleyelim:
- A) Pistonun doğrusal hareketini dairesel harekete çevirmek:
Bu tanım, krank milinin ana ve en kritik görevidir. Pistonlar, biyel kolları (connecting rod) aracılığıyla krank miline bağlıdır. Piston aşağı doğru hareket ettiğinde, biyel kolu bu doğrusal hareketi krank milinin dönme hareketine çevirir. Bu sayede motor gücü tekerleklere aktarılabilir. Bu, motorun temel çalışma prensibidir.
- B) Yakıt-hava karışımını oluşturmak:
Yakıt-hava karışımını oluşturma görevi, eski tip motorlarda karbüratöre, modern motorlarda ise yakıt enjeksiyon sistemine aittir. Krank milinin bu işlemle doğrudan bir ilgisi yoktur.
- C) Motor soğutmasını sağlamak:
Motorun soğutulması, motorun aşırı ısınmasını önlemek için hayati bir görevdir. Bu görevi radyatör, su pompası, termostat ve soğutma suyu gibi parçalardan oluşan soğutma sistemi üstlenir. Krank mili soğutma sisteminin bir parçası değildir.
- D) Elektrik üretmek:
Araçlarda elektrik üretme görevi alternatöre aittir. Alternatör, motorun dönme hareketinden faydalanarak elektrik üretir ve bu elektriği aracın elektrik sistemine ve aküye sağlar. Krank mili doğrudan elektrik üretmez.
Gördüğümüz gibi, krank milinin temel ve en önemli işlevi, pistonların yukarı-aşağı doğrusal hareketini, aracın hareket etmesini sağlayan dairesel dönme hareketine dönüştürmektir. Bu dönüşüm olmadan motor gücü tekerleklere aktarılamazdı.
Cevap A seçeneğidir.