Soru:
Stomaların yapısında görev alan kapatma hücrelerinin, yaprağın diğer epidermis (deri) hücrelerinden farklı olarak kloroplast içermesinin bitkiye sağladığı fizyolojik avantaj nedir? Açıklayınız.
Çözüm:
🌱 Bu soru, stomaların işleyişindeki ince bir detayın altında yatan nedeni sorguluyor. Kloroplastın varlığının işleve nasıl katkı sağladığını düşünelim.
- ➡️ Birinci adım: Kloroplast, fotosentez organelidir ve fotosentez sonucunda şeker (glikoz) üretilir.
- ➡️ İkinci adım: Kapatma hücrelerinde fotosentez yapılarak şeker üretildiğinde, hücrenin içindeki çözünmüş madde miktarı artar. Bu da hücrenin osmotik basıncını yükseltir.
- ➡️ Üçüncü adım: Osmotik basıncı yüksek olan bir hücre, komşu hücrelerden ve ksilemden su çeker. Su girişiyle birlikte kapatma hücrelerinin turgor basıncı artar.
- ➡️ Dördüncü adım: Turgor basıncı artan kapatma hücreleri şişer ve şekil değiştirerek stoma açıklığını oluşturur. Yani, ışık varlığında fotosentez yapabilmeleri, stomaların açılması için doğrudan bir tetikleyici mekanizmadır.
✅ Sonuç: Kapatma hücrelerindeki kloroplastlar, fotosentez yaparak osmotik basıncı artırır ve bu da stomaların açılmasını sağlar. Bu mekanizma sayesinde bitki, fotosentez için gerekli olan ışık olduğunda stomalarını otomatik olarak açar ve \(CO_2\) alımını başlatır.
