Soru:
Yaprağın hangi kısımları terleme olayının gerçekleşmesinde doğrudan rol oynar? Bu kısımların yapısı terleme hızını nasıl etkiler? Açıklayınız.
Çözüm:
🌿 Terleme, bitkilerin yapraklarından su buharı şeklinde su kaybetmesidir. Bu süreçte iki ana yapı kritik öneme sahiptir.
- ➡️ 1. Adım: Stomalar (Gözenekler) - Terlemenin büyük çoğunluğu (%90'ı) yaprağın alt yüzeyinde bulunan stoma adlı gözeneklerden gerçekleşir. Stomalar açılıp kapanabilir. Sıcak, kuru ve rüzgarlı havalarda stomalar genellikle kapanarak su kaybını azaltmaya çalışır.
- ➡️ 2. Adım: Kütikula - Yaprağın üst ve alt yüzeyini kaplayan mumsu, su geçirmez kütikula tabakası, terlemenin küçük bir kısmını (%10'u) engeller. Kalın bir kütikula, su kaybını daha fazla azaltır ve bu özellik kurak bölge bitkilerinde yaygındır.
- ➡️ 3. Adım: Yapısal Faktörlerin Etkisi - Stoma Sayısı: Bir yapraktaki stoma sayısı ne kadar fazlaysa terleme hızı o kadar artar. - Kütikula Kalınlığı: Kütikula ne kadar kalınsa terleme hızı o kadar azalır.
✅ Terleme hızı, stomaların durumu ve kütikulanın kalınlığı gibi yapısal faktörlerden doğrudan etkilenir.
