Soru:
Coğrafyacılar, bir dağın yamaçlarındaki bitki örtüsü değişimini incelemek için arazi çalışması yapıyor. Ekip aşağıdaki veri toplama yöntemlerinden hangisini kullanırsa, elde edeceği veri birinci elden kaynak niteliği taşır?
- A) Daha önce aynı dağda yapılmış bir tezden bitki türlerini not almak
- B) Uydudan çekilmiş bitki örtüsü haritalarını incelemek
- C) Dağın farklı yüksekliklerinden kendi gözlem ve ölçümlerine dayanarak bitki örnekleri toplamak ve türleri kaydetmek
- D) Bölgedeki köylülerle bitkiler hakkında görüşme yapmak
Çözüm:
🌱 Birinci elden kaynak, araştırmacının bizzat kendi gözlem, ölçüm ve deneyleriyle topladığı ham veridir.
- ➡️ A Seçeneği: Başka bir araştırmacının verilerini kullanmak, ikinci elden kaynak kullanmaktır.
- ➡️ B Seçeneği: Haritalar başka bir kurum/cihaz tarafından üretilmiş verilerdir, araştırmacının kendi doğrudan ölçümü değildir.
- ➡️ C Seçeneği: Araştırmacının bizzat arazide yaptığı gözlem, ölçüm ve örnek toplama işlemidir. Bu, en saf haliyle birinci elden veridir.
- ➡️ D Seçeneği: Görüşmeler de bir veri toplama yöntemidir, ancak burada veri kaynağı köylülerin bilgisi ve hafızasıdır. Araştırmacının doğrudan gözlemi değildir.
✅ Sonuç olarak, araştırmacının konuyu bizzat kendisinin ilk ağızdan ve doğrudan incelediği yöntem C seçeneğidir ve birinci elden kaynak bu şekilde oluşturulur.
