Soru:
Osmanlı Arşivi'nde bulunan, 17. yüzyıla ait bir belgenin metnini okumaya çalışıyorsunuz. Belgede geçen ve aşağıdaki görselde verilen harfin ne olduğunu tespit etmeniz isteniyor. (Harfin, "noktasız 'nun' (ﮒ)" ve "noktalı 'kaf' (ﻕ)" harflerine benzediği, ancak üç noktasının olduğu belirtiliyor). Bu harf hangi Osmanlı Türkçesi harfidir ve Latin alfabesindeki karşılığı nedir?
Çözüm:
💡 Bu soru, Osmanlı Türkçesi'nde noktalama işaretlerinin harfin kimliğini nasıl değiştirdiğini anlamamızı sağlar.
- ➡️ İlk adım, temel harfi tanımaktır. Soruda bahsedilen, üç noktalı harfin temel şekli, "nun" harfinin kuyruksuz hali veya "kaf" harfine benzer.
- ➡️ İkinci adım, nokta sayısına ve yerine bakmaktır. "Nun" (ن) genellikle tek nokta alır. "Kaf" (ق) genellikle üstte iki nokta alır. Üç nokta ise bu harflerden farklı bir sesi temsil eder.
- ➡️ Üçüncü adım, bu özelliklere sahip harfi hatırlamaktır. Osmanlı Türkçesi'nde, "kaf" (ق) harfinin üzerine üç nokta konulduğunda, bu harf "gef" (گ) olur.
- ➡️ Son adım, Latin alfabesindeki karşılığını bulmaktır. "Gef" harfi, Türkçedeki "g" sesine karşılık gelir.
✅ Sonuç: Bu harf, Osmanlı Türkçesi'nde Gef (گ) harfidir ve Latin alfabesindeki karşılığı "g" sesidir.