Soru:
Büyük Selçuklu Devleti'nde, "Atabeylik" kurumunun temel işlevi aşağıdakilerden hangisidir?
- A) Ordunun eğitim ve teşkilatlanmasını sağlamak
- B) Melahlara (şehzadelere) devlet yönetimini öğretmek
- C) Din işlerini yürütmek ve fetva vermek
- D) Ticaret yollarının güvenliğini sağlamak
- E) Maliye işlerini düzenlemek ve vergi toplamak
Çözüm:
💡 Bu soru, Selçuklu devlet teşkilatındaki önemli bir kurum olan "Atabeylik"in asıl görevini anlamamızı istiyor.
- ➡️ Atabey, "baba" anlamına gelen "ata" ve "bey" kelimelerinden oluşur. Kelime anlamı bile onun koruyucu, eğitici rolüne işaret eder.
- ➡️ Bu kurumun temel amacı, taşrada görevlendirilen küçük yaştaki şehzadelere (melahlara) devlet adamı olarak yetişmeleri için lalalık yapmak, onlara savaş, devlet yönetimi ve protokol kurallarını öğretmektir.
- ➡️ Zamanla merkezi otoritenin zayıfladığı dönemlerde, atabeyler bulundukları bölgelerde bağımsız hükümdar gibi hareket etmiş ve kendi devletçiklerini (Atabeylikler) kurmuşlardır. Ancak kurumun temel ve ilk işlevi eğitim ve danışmanlıktır.
- ➡️ Diğer şıklar ordu (A), din (C), ticaret (D) ve maliye (E) ile ilgili farklı görevlere işaret etmektedir.
✅ Bu nedenle, Atabeylik kurumunun temel işlevi şehzadelere devlet yönetimini öğretmektir. Cevap: B
