Soru:
"Nizamiye Medreseleri" ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
- A) Büyük Selçuklu Veziri Nizamülmülk tarafından kurulmuşlardır.
- B) İlk olarak Bağdat'ta açılan medrese, en ünlü örneğidir.
- C) Temel amaçlarından biri, Şii-Batıni propagandaya karşı Sünni öğretiyi güçlendirmektir.
- D) Eğitim tamamen dini içerikli olup, pozitif bilimlerle hiç ilgilenmemiştir.
- E) Bu medreseler, devlet memuru yetiştiren birer yükseköğretim kurumu işlevi görmüştür.
Çözüm:
💡 Bu soru, Türk-İslam eğitim tarihinin mihenk taşı olan Nizamiye Medreseleri hakkındaki yanlış bilgiyi bulmamızı istiyor.
- ➡️ A seçeneği: Nizamiye Medreseleri, Sultan Alp Arslan ve Melikşah dönemlerinde görev yapan ünlü vezir Nizamülmülk tarafından kurulmuştur. Doğru.
- ➡️ B seçeneği: 1067 yılında Bağdat'ta kurulan medrese, bu sistemin ilk ve en büyük örneğidir. Doğru.
- ➡️ C seçeneği: Bu medreselerin kurulma sebeplerinden biri, Fatımiler tarafından yürütülen Şii-Batıni propagandaya karşı Sünni hilafeti ve devlet otoritesini güçlendirmektir. Doğru.
- ➡️ D seçeneği: Nizamiye Medreselerinde din ilimlerinin (Tefsir, Hadis, Fıkıh) yanında pozitif bilimler de (Matematik, Astronomi, Tıp, Felsefe) okutuluyordu. Ömer Hayyam, İmam Gazali gibi birçok bilim ve düşünce insanı bu medreselerde ders vermiştir. Bu nedenle "tamamen dini içerikli" ifadesi yanlıştır.
- ➡️ E seçeneği: Bu medreseler, devlete kadı, müderris, memur gibi nitelikli elemanlar yetiştirmiş; resmi ve özerk bir yükseköğretim kurumu işlevi görmüştür. Doğru.
✅ Sonuç: Nizamiye Medreseleri sadece dini eğitim veren kurumlar değil, aynı zamanda pozitif bilimlerin de okutulduğu çok yönlü eğitim kurumlarıydı. Bu nedenle yanlış ifade D seçeneğidir.
