Soru:
Piaget'nin ahlak gelişimi kuramına göre, bir çocuğun "Oyun oynarken kural değiştirilemez. Kurallar atalarımızdan kalmıştır ve her zaman aynı şekilde oynanmalıdır." şeklindeki düşüncesi, hangi ahlak evresine örnektir? Ayrıca bu evrenin temel özellikleri nelerdir?
Çözüm:
💡 Piaget, ahlak gelişimini iki temel evrede ele alır: Dışsal (Heteronom) Ahlak ve Özerk Ahlak.
- ➡️ 1. Adım: Çocuğun Yaklaşımını Analiz Etme - Çocuk, kuralları değişmez, mutlak ve kutsal olarak görmektedir. Kuralların insanlar tarafından oluşturulduğunu ve değiştirilebileceğini düşünmemektedir. Bu, kurallara körü körüne bir bağlılıktır.
- ➡️ 2. Adım: Evreyi Belirleme - Kuralların değişmezliği, dış otoriteye (burada "atalar") mutlak bağlılık ve tek taraflı saygı, Piaget'nin kuramındaki Dışsal (Heteronom) Ahlak evresinin tipik özellikleridir. Bu evreye "Ceza Ahlakı" da denir.
- ➡️ 3. Adım: Evrenin Temel Özelliklerini Sıralama Bu evrenin başlıca özellikleri şunlardır:
- 🍎 Davranışın niyetine değil, sonucuna bakılır. (Kaza ile kırılan 10 tabak, isteyerek kırılan 1 tabaktan daha suçludur.)
- ⚖️ Kurallar değişmez ve otorite (ebeveyn, tanrı) tarafından konmuştur.
- 👮 Olaylara "ya hep ya hiç" mantığıyla yaklaşılır. Cezalar otomatik ve şiddetli olmalıdır.
✅ Sonuç: Bu düşünce, Piaget'nin Dışsal (Heteronom) Ahlak evresine bir örnektir.
