Soru:
Aşağıda üç farklı disakkaritin yapısı ve özellikleri verilmiştir:
- Maltoz: Glikoz + Glikoz (α-1,4 bağı)
- Sükroz: Glikoz + Fruktoz
- Laktoz: Galaktoz + Glikoz (β-1,4 bağı)
Buna göre, bu disakkaritlerden hangilerinin hidrolizi sonucu oluşan ürünler hem fermantasyona uğrayabilir hem de doğrudan kana geçerek kan şekerini yükseltebilir?
Çözüm:
💡 Sorunun çözümü için iki kritere bakmamız gerekiyor: 1. Fermantasyon (Maya gibi canlılar tarafından kullanılabilme), 2. Kana Geçiş (Kan şekerini yükseltme).
- ➡️ Fermantasyon: Genellikle glikoz, fruktoz, galaktoz ve maltoz gibi şekerler mayalar tarafından fermantasyona uğratılabilir. Sükroz da bazı maya türleri tarafından kullanılır, ancak soru hidroliz sonucu oluşan ürünler için soruyor.
- ➡️ Kana Geçiş / Kan Şekerini Yükseltme: Kana doğrudan geçebilen ve kan şekerini yükselten temel monosakkarit glikozdur. Fruktoz ve galaktoz karaciğerde işlendikten sonra kana geçerler, doğrudan kan şekerini glikoz kadar hızlı ve doğrudan yükseltmezler.
- ➡️ Maltoz Hidrolizi: Maltoz → 2 Glikoz. Glikoz hem fermantasyona uğrar hem de doğrudan kana geçerek kan şekerini yükseltir. ✅
- ➡️ Sükroz Hidrolizi: Sükroz → 1 Glikoz + 1 Fruktoz. Ürünlerden glikoz her iki kriteri de sağlar, ancak fruktoz fermantasyona uğrasa da doğrudan kan şekerini yükseltmez. Soru "oluşan ürünler" ifadesiyle tüm ürünlerin bu özelliğe sahip olmasını istemektedir. Bu nedenle sükroz için cevap hayırdır. ❌
- ➡️ Laktoz Hidrolizi: Laktoz → 1 Galaktoz + 1 Glikoz. Ürünlerden glikoz her iki kriteri de sağlar, ancak galaktoz doğrudan kan şekerini yükseltmez. Bu nedenle laktoz için cevap hayırdır. ❌
✅ Sonuç: Sadece Maltoz
