Soru:
"Sobayı yakmak için kibrite ihtiyacımız var." ve "Orhan Veli'yi okumayı çok severim." cümlelerini inceleyiniz. Bu iki cümledeki mecaz-ı mürsel örneklerini karşılaştırarak, hangi tür ad aktarması olduklarını yazınız.
Çözüm:
💡 İki cümleyi ayrı ayrı inceleyip aktarma türlerini belirleyelim.
- ➡️ İlk Cümle: "Sobayı yakmak için kibrite ihtiyacımız var."
- 🔍 Gerçekte, yakılan şey "soba"nın kendisi değil, içine konulan odun veya kömürdür.
- 🔍 Burada iç-dış ilişkisi vardır. Dıştaki kap (soba) söylenmiş, içindeki madde (yakıt) kastedilmiştir.
- ✅ Aktarma Türü: İç-Dış İlişkisi
- ➡️ İkinci Cümle: "Orhan Veli'yi okumayı çok severim."
- 🔍 Gerçekte, okunan şey bir insanın kendisi değil, onun yazdığı şiirler, eserlerdir.
- 🔍 Burada sanatçı-eser ilişkisi vardır. Eserin sahibi (sanatçı) söylenmiş, onun ortaya koyduğu eser kastedilmiştir.
- ✅ Aktarma Türü: Sanatçı-Eser İlişkisi
✅ Sonuç: İki cümlede de mecaz-ı mürsel vardır ancak aktarma türleri farklıdır. Birincide iç-dış, ikincide ise sanatçı-eser ilişkisi görülmektedir.