Soru:
Islahat Fermanı'nın, Osmanlı Devleti'nin dış politikası üzerindeki en önemli sonucu aşağıdakilerden hangisidir?
- A) Rusya ile olan ilişkilerin düzelmesi
- B) Osmanlı Devleti'nin iç işlerine yabancı müdahalesinin artması
- C) İngiltere'nin Osmanlı toprak bütünlüğünü desteklemekten vazgeçmesi
- D) Fransa'nın Osmanlı üzerindeki nüfuzunun azalması
- E) Osmanlı Devleti'nin İslam dünyasındaki liderlik konumunun güçlenmesi
Çözüm:
💡 Bu soru, fermanın uluslararası arenadaki etkisini sorgulamaktadır. Islahat Fermanı, Paris Antlaşması görüşmeleri sırasında ilan edilmiş ve büyük ölçüde dış baskıların ürünü olmuştur.
- ➡️ Ferman, özellikle Batılı devletlere (İngiltere, Fransa) Osmanlı'nın iç işlerine, "azınlık haklarını koruma" gerekçesiyle müdahale etme fırsatı vermiştir.
- ➡️ Örneğin, gayrimüslimlerin haklarının uygulanıp uygulanmadığını denetlemek için yabancı elçiler baskı yapabilmiştir. Bu durum, Osmanlı Devleti'nin egemenlik haklarını zedelemiştir.
- ➡️ Diğer seçenekler (A, C, D, E) tarihsel gerçeklikle örtüşmemektedir. Özellikle İslam dünyasında fermanın getirdiği eşitlikçi düzenlemeler tepkiyle karşılanmış, hilafet makamı zayıflamıştır.
✅ Bu nedenle, Islahat Fermanı'nın dış politikadaki en kritik ve olumsuz sonucu, B seçeneğinde belirtilen "iç işlerine yabancı müdahalesinin artmasıdır".
