8. sınıf fen bilimleri kalıtsal hastalıklar ve akraba evliliği

X kromozomuna bağlı çekinik (resesif) bir hastalık olan renk körlüğü için, taşıyıcı bir anne (X^HX^h) ile sağlıklı bir babanın (X^HY) çocuklarının hasta veya taşıyıcı olma olasılıkları nelerdir? (X^H: Normal alel, X^h: Renk körlüğü aleli)

💡 Bu bir X'e bağlı kalıtım sorusudur. Cinsiyet kromozomları (X ve Y) üzerinden kalıtıldığı için, sonuçlar kız ve erkek çocuklar için farklı olacaktır.

• ➡️ 1. Adım: Ebeveyn Genotipleri: Anne: X^HX^h (Taşıyıcı), Baba: X^HY (Sağlıklı)
• ➡️ 2. Adım: Punnett Karesi Oluşturma:
  

  	XH	Y
  XH	XHXH	XHY
  Xh	XHXh	XhY

• ➡️ 3. Adım: Olasılıkları Hesaplama:
  Toplam 4 olası kombinasyon vardır.
  • Kız Çocukları (XX):
    • X^HX^H: 1 kutu → Sağlıklı → Olasılık: \( \frac{1}{4} \) (Tüm kızların yarısı)
    • X^HX^h: 1 kutu → Taşıyıcı → Olasılık: \( \frac{1}{4} \) (Tüm kızların yarısı)
    Kız çocuklarının hiçbiri hasta olmaz.
  • Erkek Çocukları (XY):
    • X^HY: 1 kutu → Sağlıklı → Olasılık: \( \frac{1}{4} \) (Tüm erkeklerin yarısı)
    • X^hY: 1 kutu → Hasta → Olasılık: \( \frac{1}{4} \) (Tüm erkeklerin yarısı)

✅ Sonuç olarak:
- Bir çocuğun renk körü olma olasılığı \( \frac{1}{4} \) (%25)'tir ve bu çocuklar sadece erkek olabilir.
- Bir çocuğun taşıyıcı olma olasılığı \( \frac{1}{4} \) (%25)'tir ve bu çocuklar sadece kız olabilir.