Soru:
Bir ülkenin egemenlik alanlarından biri olan "Kıta Sahanlığı"nı tanımlayınız. Bu alan üzerinde ülkenin hangi hakları bulunmaktadır? (\( \text{Kıta Sahanlığı} \leq 200 \text{ Deniz Milini} \) geçemez kuralını hatırlayınız.)
Çözüm:
💡 Bu soru, uluslararası hukuk ve siyasi coğrafyanın kesiştiği bir kavram olan kıta sahanlığını anlamamızı sağlıyor.
- ➡️ Adım 1: Tanım Kıta sahanlığı, bir kıyı devletinin karasularından sonra başlayan ve deniz altında devam eden kıta uzantısının doğal uzantısıdır. Coğrafi bir gerçekliktir.
- ➡️ Adım 2: Hukuki Çerçeve Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi'ne (UNCLOS) göre, bir devletin kıta sahanlığı en fazla 200 deniz miline kadar çıkabilir. Eğer kıtanın doğal uzantısı 200 mili aşıyorsa, bilimsel kanıt sunularak 350 mile kadar genişletilebilir.
- ➡️ Adım 3: Ülke Hakları Bir ülke, kıta sahanlığı üzerinde su sütununa değil, deniz yatağı ve toprak altına yönelik haklara sahiptir. Bu hakların başında, bu alandaki doğal kaynakları (petrol, doğalgaz, mineral vb.) araştırma ve işletme hakkı gelir. Balıkçılık gibi su kütlesiyle ilgili faaliyetler bu kapsamda değildir.
✅ Sonuç: Kıta sahanlığı, bir kıyı devletinin deniz yatağındaki doğal kaynaklar üzerinde münhasır haklara sahip olduğu, karasularının ötesindeki deniz altı kıta uzantısıdır ve genellikle 200 deniz milini geçemez.
