Soru:
II. Meşrutiyet döneminde yaşanan Trablusgarp Savaşı (1911-1912) ve Balkan Savaşları (1912-1913) gibi askeri yenilgiler, Mustafa Kemal'in "tam bağımsızlık" fikri üzerinde nasıl bir etki yapmıştır? Bu etkiyi, söz konusu savaşların sonuçları üzerinden açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu soru, Mustafa Kemal'in emperyalizme karşı tutumunun somut olaylarla nasıl şekillendiğini gösterir.
- ➡️ Birinci Adım: Trablusgarp Savaşı'nda Osmanlı Devleti, İtalya'ya karşı kendi toprağını (Trablusgarp'ı) etkili bir şekilde savunamadı. Uşi Antlaşması ile bu toprak kaybedildi. Bu durum, devletin ne kadar güçsüz düştüğünü gösterdi.
- ➡️ İkinci Adım: Balkan Savaşları'nda ise Osmanlı, daha düne kadar kendi egemenliği altında olan küçük Balkan devletlerine karşı ağır bir yenilgi aldı ve Rumeli'deki neredeyse tüm topraklarını kaybetti.
- ➡️ Üçüncü Adım: Mustafa Kemal, bu yenilgileri doğrudan yaşamış ve gözlemlemiş bir subaydı. Bu savaşlar ona şunu kanıtladı: Çöküş halindeki, güçsüz bir imparatorluk, bağımsızlığını ve toprak bütünlüğünü koruyamaz. Ayrıca, bu savaşlarda Batılı devletlerin (özellikle İtalya'nın) emperyalist politikalarını açıkça gördü.
- ➡️ Dördüncü Adım: Bu tecrübeler, onun "tam bağımsızlık" fikrini sadece siyasi bir ilke olmaktan çıkarıp, askeri, ekonomik ve kültürel alanlarda da bağımsız, kendi gücüne dayanan bir devlet kurma hedefine dönüştürmüştür. Kurtuluş Savaşı'ndaki "Ya istiklal, ya ölüm!" parolasının altında bu acı tecrübeler yatmaktadır.
✅ Sonuç: II. Meşrutiyet döneminin askeri felaketleri, Mustafa Kemal'in "tam bağımsızlık" konusundaki kararlılığını perçinlemiş ve bu fikri hayata geçirmek için milli bir mücadelenin şart olduğu inancını pekiştirmiştir.
