Soru:
"Gözlemci, bu olaydan çok önemli sonuçlar çıkardı." cümlesindeki altı çizili sözcüğün yapı özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
Çözüm:
💡 Sözcüğü inceleyerek kökünü, varsa aldığı ekleri ve bu eklerin türünü (yapım/çekim) belirlemeliyiz.
- ➡️ İlk adım, sözcüğü kök ve eklerine ayırmak: göz-lem-ci
- ➡️ Kök: "göz" (isim kökü)
- ➡️ Aldığı Ekler: İsim köküne gelen "-lem" eki, "gözlemek" fiilini türetir. Bu, isimden fiil yapan yapım eki'dir. Daha sonra "gözlem" ismine gelen "-ci" eki, "gözlem yapan kişi" anlamında yeni bir isim türetir. Bu da isimden isim yapan yapım eki'dir.
- ➡️ Sonuç: Sözcük, isim kökünden başlayarak iki farklı yapım eki almış ve türemiştir. Bu tür sözcüklere gövde denir. "Gözlemci" sözcüğü, yapım eki aldığı için basit değildir ve birleşik de değildir.
✅ "Gözlemci" sözcüğü, birden fazla yapım eki aldığı için yapısı Türemiş (Gövde)'dir.