Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soyut bir isim, somut bir isime bir özellik aktarmak için kullanılmıştır (ad aktarması - mecaz-ı mürsel)?
- A) Yaşlı duvarlar bize hikâyeler anlatıyordu.
- B) Bu konuda hiç fikrim yok.
- C) Sanat dünyası bu olayı konuşuyor.
- D) Mutluluk kapısını herkese açmaz.
Çözüm:
💡 Bu soruda "soyut" bir kavramın (mutluluk), "somut" bir varlığa (kapı) insana özgü bir eylem (açmak) yükleyerek kullanıldığı durumu arıyoruz. Bu, bir kişileştirme (teşhis) ve ad aktarması (mecaz-ı mürsel) sanatının birlikte kullanıldığı bir durumdur.
- ➡️ A seçeneği: "Duvarlar" somut bir isimdir ve "hikaye anlatmak" insana özgü bir eylemle kişileştirilmiştir. Ancak burada soyut bir isim yok.
- ➡️ B seçeneği: "Fikir" soyut bir isimdir ama herhangi bir somut varlığa özellik aktarmıyor, düz bir anlamda kullanılmıştır.
- ➡️ C seçeneği: "Sanat" soyut bir isimdir ve "dünya" somut bir kavramdır. Bu, bir ad aktarmasıdır (parça-bütün ilişkisi) ancak soyut bir kavramın somut bir varlığa insani bir özellik aktardığı bir kişileştirme değildir.
- ➡️ D seçeneği: "Mutluluk" soyut bir isimdir. "Kapı" ise somut bir isimdir. Mutluluk, "açmak" gibi somut bir varlığa (kapı) ait bir eylemi gerçekleştiriyormuş gibi anlatılarak kişileştirilmiştir. Bu, soyutun somuta özellik aktardığı bir ad aktarmasıdır.
✅ Sonuç: Doğru cevap D seçeneğidir.
