Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, bir isim tamlaması aranın sıfatı olarak kullanılmıştır?
- A) Çalışma odasının penceresi denize bakıyordu.
- B) Yolun sonundaki evi soruyordu.
- C) Babamın eski arkadaşını ziyaret ettik.
- D) Şehrin trafik sorunu her geçen gün artıyor.
Çözüm:
💡 Aranın sıfatı, bir isim tamlamasının tamlayanı (aranın) ile tamlananı arasına sıfat girmesiyle oluşur. Yapı: Tamlayan + Sıfat + Tamlanan
- ➡️ A seçeneği: "Çalışma odasının penceresi" → Tamlayan: Çalışma odasının, Tamlanan: penceresi. Araya herhangi bir sıfat girmemiştir. Bu, sade bir belirtili isim tamlamasıdır.
- ➡️ B seçeneği: "Yolun sonundaki evi" → Burada "sonundaki" sözcüğü "-ki" yapım eki almış bir sıfat-fiildir ve "evi" ismini niteler. Yapı: "Yolun sonu" (isim tamlaması) + "-ki" (sıfat yapan ek) = Sıfat Tamlaması. Bu, aranın sıfatı değildir.
- ➡️ C seçeneği: "Babamın eski arkadaşını" → Tamlayan: Babamın, Tamlanan: arkadaşını. Araya giren "eski" sözcüğü, "arkadaşını" niteleyen bir sıfattır. Yapı: Tamlayan (Babamın) + Sıfat (eski) + Tamlanan (arkadaşını). İşte bu, bir aranın sıfatı örneğidir.
- ➡️ D seçeneği: "Şehrin trafik sorunu" → Tamlayan: Şehrin, Tamlanan: trafik sorunu. "Trafik" burada "sorunu" kelimesinin niteliğini belirten bir sıfat değil, onunla birleşerek yeni bir birleşik isim oluşturmuştur. Araya sıfat girmemiştir.
✅ Doğru cevap, aranın sıfatı yapısını barındıran C seçeneğidir.
