Soru:
"Yeni aldığı gözlük, okuma keyfini bir kat daha artırmıştı." cümlesindeki altı çizili isimler için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
- A) İkisi de türemiş isimdir.
- B) Birincisi basit, ikincisi türemiş isimdir.
- C) Birincisi birleşik, ikincisi basit isimdir.
- D) İkisi de basit isimdir.
Çözüm:
💡 Bu soruda isimlerin yapı bakımından (basit, türemiş, birleşik) incelenmesi isteniyor.
- ➡️ 1. Adım - "gözlük" ismini inceleyelim: Bu sözcük, "göz" ismine "-lük" yapım eki getirilerek türetilmiştir.
göz + lük = gözlük
Yapım eki aldığı için bu sözcük türemiş bir isimdir.
- ➡️ 2. Adım - "okuma" ismini inceleyelim: Bu sözcük, "oku-" fiil köküne "-ma" isim-fiil eki getirilerek türetilmiştir.
oku + ma = okuma
Fiilden isim yapan bir yapım eki (-ma) aldığı için bu sözcük de türemiş bir isimdir.
- ➡️ 3. Adım - Seçenekleri değerlendirelim:
- A) İkisi de türemiş isimdir. → Doğru görünüyor.
- B) Birincisi basit, ikincisi türemiş isimdir. → Birincisi basit değil, türemiştir. ❌
- C) Birincisi birleşik, ikincisi basit isimdir. → İkisi de birleşik veya basit değil. ❌
- D) İkisi de basit isimdir. → İkisi de yapım eki aldığı için basit değil. ❌
✅ Sonuç: Her iki isim de yapım eki aldığı için doğru cevap A seçeneğidir.