Soru:
Bir radyo teleskobunun çanak çapı 30 metre olarak tasarlanmıştır. Bu teleskobun çözümleme gücünü artırmak için aynı bölgeye, aralarında belirli bir mesafe olacak şekilde birbirine özdeş iki tane daha teleskop inşa ediliyor ve bu üç teleskop bir "dizi" olarak birlikte çalıştırılıyor. Bu yeni sistemin çözümleme gücü, esas olarak aşağıdakilerden hangisine bağlıdır?
- A) Sadece tek bir teleskobun çanak çapına
- B) Teleskopların toplam çanak alanına
- C) Teleskoplar arasındaki en büyük mesafeye
- D) Teleskopların bulunduğu bölgenin rakımına
Çözüm:
💡 Bu soru, girişimölçer (interferometre) adı verilen bir rasathane teknolojisini anlamayı gerektirir.
- ➡️ A Seçeneği: Tek bir teleskobun çözümleme gücü, çanağın çapına (\(D\)) bağlıdır. Ancak burada bir dizi söz konusu.
- ➡️ B Seçeneği: Toplam çanak alanı, teleskobun ışık toplama gücünü belirler, çözümleme gücünü değil.
- ➡️ C Seçeneği: Girişimölçer dizilerinde, birbiriyle bağlantılı teleskoplar sanki aralarındaki mesafe (\(L\)) kadar büyük bir tek teleskop gibi davranır. Çözümleme gücü, bu sanal teleskobun çapına, yani teleskoplar arasındaki en büyük mesafeye bağlıdır. Bu, açısal çözümlemenin büyük ölçüde artmasını sağlar.
- ➡️ D Seçeneği: Rakım, atmosferik koşulları iyileştirir ancak bir girişimölçer dizisinin çalışma prensibinin doğrudan bir parçası değildir.
✅ Doğru cevap, çözümleme gücünü belirleyen temel faktör olan C seçeneğidir.
