Katlı oranlar kanunu nedir (Dalton)

X ve Y elementlerinden oluşan iki farklı bileşik vardır. I. bileşikte 14 gram X ile 4 gram Y birleşirken, II. bileşikte 7 gram X ile 12 gram Y birleşmektedir. Bu iki bileşik, Katlı Oranlar Kanunu'na uyuyor mu? Uyuyorsa katlı oranı hesaplayınız.

💡 Katlı oranlar kanununa göre, aynı iki elementin farklı bileşiklerinde, elementlerden birinin sabit miktarı ile birleşen diğer elementin kütleleri arasında basit ve tam sayılarla ifade edilebilen bir oran vardır.

• ➡️ İlk adım, her iki bileşikte de aynı miktarda X elementi olacak şekilde ayarlama yapmaktır. I. bileşikte 14 gram X varken, II. bileşikte 7 gram X var. II. bileşikteki X miktarını 14 grama çıkarmak için tüm bileşiği 2 ile çarparız: (7 gram X * 2 = 14 gram X) ve (12 gram Y * 2 = 24 gram Y).
• ➡️ Şimdi, her iki bileşikte de 14 gram X ile birleşen Y miktarlarını karşılaştıralım: I. Bileşikte 4 gram Y, II. Bileşikte 24 gram Y.
• ➡️ Y kütleleri arasındaki oranı bulalım: \( \frac{4}{24} = \frac{1}{6} \).

✅ Sonuç olarak, bu oran basit ve tam sayılarla ifade edilebildiği (1/6) için bileşikler katlı oranlar kanununa uyar. Katlı oran \( \frac{1}{6} \)'dır.