Soru:
Azot (N) ve oksijen (O) elementlerinin oluşturduğu iki farklı bileşikle ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor:
- I. Bileşik: 28 gram azot ile 16 gram oksijen birleşir.
- II. Bileşik: 14 gram azot ile 40 gram oksijen birleşir.
Bu iki bileşiğin katlı oranlar kanununa uyup uymadığını kontrol ediniz.
Çözüm:
💡 Kanuna uyup uymadığını anlamak için, her iki bileşikte de aynı miktarda azot olacak şekilde ayarlama yapıp, birleşen oksijen kütlelerinin oranının basit bir sayı olup olmadığına bakarız.
- ➡️ II. bileşikteki azot miktarı 14 gramdır. I. bileşikteki azot miktarını (28 gram) 14 grama indirgemek için I. bileşikteki tüm değerleri 2'ye böleriz: (28 gram N / 2 = 14 gram N) ve (16 gram O / 2 = 8 gram O).
- ➡️ Artık her iki bileşikte de 14 gram azot vardır. Şimdi birleşen oksijen miktarlarını karşılaştıralım: I. Bileşikte 8 gram O, II. Bileşikte 40 gram O.
- ➡️ Oksijen kütleleri arasındaki oranı bulalım: \( \frac{8}{40} = \frac{1}{5} \).
✅ Sonuç olarak, bu oran basit ve tam sayılarla ifade edilebildiği (1/5) için bileşikler katlı oranlar kanununa uyar. Katlı oran \( \frac{1}{5} \)'tir.
