Soru:
Bir aromatik bileşiğin kütlece % analizi şu şekildedir: %92,3 C ve %7,7 H.
- Bileşiğin molekül kütlesi 78 g/mol'dür.
- Bu bileşiğin molekül formülünü bulunuz.
- Bu bileşiğin yapısal formülünü çiziniz ve adlandırınız.
Çözüm:
💡 Adım 1: 100 gram bileşik örneği olduğunu varsayarak, her elementin mol sayısını bulalım.
- ➡️ Karbon (C) molü: \( \frac{92,3 \text{ g}}{12 \text{ g/mol}} = 7,69 \text{ mol} \)
- ➡️ Hidrojen (H) molü: \( \frac{7,7 \text{ g}}{1 \text{ g/mol}} = 7,7 \text{ mol} \)
💡 Adım 2: En basit formülü (empirik formül) bulmak için mol sayılarını en küçük olana (7,69) bölelim.
- ➡️ C: \( \frac{7,69}{7,69} = 1 \)
- ➡️ H: \( \frac{7,7}{7,69} \approx 1 \)
- ➡️ En basit formül: CH
💡 Adım 3: Molekül formülünü bulalım. En basit formülün kütlesi \( 12 + 1 = 13 \) g/mol'dür. Molekül kütlesi (78 g/mol) bunun kaç katı?
- ➡️ \( n = \frac{78}{13} = 6 \)
- ➡️ Molekül Formülü: \( (CH)_6 \) yani \( C_6H_6 \)
💡 Adım 4: \( C_6H_6 \) formülü ve verilen molekül kütlesi, bu bileşiğin aromatik hidrokarbonların en basiti olan benzen olduğunu gösterir.
- ➡️ Yapısal Formül: Altıgen halka şeklinde, içinde bir daire veya üç konjuge çift bağ ile gösterilir.
- ➡️ Adlandırma: Benzen
✅ Sonuç: Bileşiğin molekül formülü \( C_6H_6 \), adı ise Benzen'dir.