Soru:
Osmanlı Devleti'nin I. Dünya Savaşı'na girme kararını etkileyen temel nedenlerden biri, İtilaf Devletleri'nin Osmanlı'ya karşı izlediği politikaydı. Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlı'nın İtilaf Devletleri'ne güvenmemesine ve dolayısıyla İttifak Devletleri'ne yakınlaşmasına neden olan en önemli faktörlerden biri değildir?
- A) İngiltere'nin parasını ödediği halde Sultan Osman-I ve Reşadiye zırhlılarına el koyması
- B) Rusya'nın tarihi "sıcak denizlere inme" politikası ve Boğazlar üzerindeki emelleri
- C) İtilaf Devletleri'nin Osmanlı'nın toprak bütünlüğünü garanti etmeyi reddetmesi
- D) Fransa'nın Osmanlı'ya ait olan Kapitülasyonları tek taraflı olarak kaldırması
- E) İtilaf Devletleri'nin Osmanlı'ya, Almanya ile olan ittifakını bozması için yeterli güvencenin verilmemesi
Çözüm:
💡 Bu soruda, Osmanlı'nın İtilaf Devletleri'ne güvenmemesine neden olmayan faktörü bulmamız isteniyor. Yani, diğer dört seçenek güvensizlik nedeni iken, bir tanesi ya olumlu bir durumdur ya da sorunun zaman çerçevesiyle uyuşmaz.
- ➡️ A Seçeneği: İngiltere'nin parası ödenmiş gemilere el koyması, Osmanlı'da büyük bir hayal kırıklığı ve güvensizlik yaratmıştır. Bu bir nedendir.
- ➡️ B Seçeneği: Rusya'nın yüzyıllardır süren emelleri, Osmanlı için en büyük tehditlerden biriydi. Bu da bir güvensizlik nedenidir.
- ➡️ C Seçeneği: Osmanlı, savaşta tarafsız kalması karşılığında toprak bütünlüğünün garanti edilmesini istemiş, ancak İtilaf Devletleri bunu reddetmiştir. Bu reddediş güvensizliği artırmıştır.
- ➡️ D Seçeneği: Bu seçenek hatalıdır. Fransa, Kapitülasyonları tek taraflı olarak kaldırmamış, aksine Osmanlı Devleti'nin 1914'te tek taraflı olarak kaldırdığı Kapitülasyonları tanımamakta ısrar etmiştir. Dolayısıyla bu, bir güvensizlik nedeni değil, zaten var olan bir sorunun devam etmesidir ve ifade tarihsel gerçeğe uygun değildir.
- ➡️ E Seçeneği: Osmanlı, Almanya ile ittifakı bozması için kendisine yeterli bir güvence (daha doğrusu, cazip bir teklif) verilmediğini düşünmüştür. Bu da bir güvensizlik/hoşnutsuzluk nedenidir.
✅ Sonuç olarak, diğerleri güvensizlik nedeni iken, D seçeneği hem tarihsel olarak yanlış bir ifade içermekte hem de bir güvensizlik nedeni olarak sayılamaz. Doğru cevap D'dir.
