Soru:
Mustafa Kemal Atatürk'ün "Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir." ilkesi, hangi iki düşünürün fikirleriyle doğrudan bağlantılıdır? Bu düşünürlerin bu ilkeye katkıları neler olmuştur?
Çözüm:
💡 Bu soruyu çözmek için, ilkeyi ve düşünürlerin temel fikirlerini adım adım eşleştirelim.
- ➡️ İlk Adım: "Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir." ilkesi, halkın kendi kendini yönetmesi anlamına gelen halk egemenliği (ulusal egemenlik) kavramıdır.
- ➡️ İkinci Adım: J.J. Rousseau, "Toplum Sözleşmesi" adlı eserinde genel irade kavramını ortaya atmıştır. Ona göre egemenlik, halkın genel iradesine aittir ve bölünemez. Bu fikir, monarşiye ve tek kişinin egemenliğine karşıdır.
- ➡️ Üçüncü Adım: Montesquieu ise "Kanunların Ruhu" adlı eserinde, güçler ayrılığı ilkesini savunmuştur. Bu ilke, egemenliğin tek elde toplanmasını engelleyerek, halkın temsilcileri aracılığıyla yönetime katılmasını sağlamıştır.
- ➡️ Dördüncü Adım: Mustafa Kemal, Rousseau'nun halk egemenliği fikrini temel alarak cumhuriyeti kurmuş, Montesquieu'nün güçler ayrılığı ilkesini ise yeni devletin anayasasına ve yönetim yapısına dahil etmiştir.
✅ Sonuç olarak, bu ilke J.J. Rousseau ve Montesquieu'nün fikirleriyle bağlantılıdır. Rousseau doğrudan halk egemenliği fikrini, Montesquieu ise bu egemenliğin sağlıklı işlemesi için güçler ayrılığı ilkesini sağlamıştır.
