Soru:
Karl Marx'a göre, "Tarihin itici gücü sınıf mücadelesidir." Aşağıdaki tarihsel dönüşümleri bu perspektiften değerlendirin:
- Köleci Toplum -> Feodal Toplum
- Feodal Toplum -> Kapitalist Toplum
Bu geçişlerdeki temel çatışan sınıfları ve diyalektik süreci açıklayınız.
Çözüm:
💡 Marx'a göre tarih, birbirini takip eden ekonomik sistemlerin ve bu sistemlerdeki ana sınıfların mücadelesiyle ilerler. Her geçiş diyalektik bir süreçtir (Tez -> Antitez -> Sentez).
- ➡️ 1. Köleci Toplum'dan Feodal Toplum'a Geçiş:
- Tez (Çatışan Sınıflar): Köle Sahipleri ↔ Köleler
- Diyalektik Süreç: Kölelerin sistematik sömürüsü ve ayaklanmaları, üretim ilişkilerini sürdürülemez hale getirdi. Bu çatışmanın sentezi, kölelerin toprağa bağlı serflere dönüştüğü feodal sistem oldu.
- ➡️ 2. Feodal Toplum'dan Kapitalist Toplum'a Geçiş:
- Tez (Çatışan Sınıflar): Feodal Beyler (Toprak Sahipleri) ↔ Serfler/Köylüler ve Yükselen Burjuvazi
- Diyalektik Süreç: Ticaretin gelişmesiyle güçlenen burjuvazi (şehirli tüccar ve zanaatkarlar), feodalizmin kısıtlayıcı yapısıyla çatıştı. Burjuvazi, serfleri topraktan kopararak "özgür" işçiler haline getirdi ve feodal yapıyı yıkarak kapitalist sistemi (sentez) kurdu.
✅ Marx'a göre bu diyalektik ilerleme, kaçınılmaz olarak bir sonraki aşamaya, yani kapitalist toplumdaki proletarya ↔ burjuvazi çatışmasının sosyalist bir devrimle sonuçlanacağı noktaya doğru ilerlemektedir.
