Soru:
Bir fabrika sahibi, üretim sürecinde kullanılan yeni bir makine sayesinde işçi başına düşen üretimi artırmıştır. Ancak, aynı zamanda işçi ücretlerini dondurmuş ve işten çıkarmalara gitmiştir. Bu durumu Karl Marx'ın diyalektik materyalizm ve artı değer kavramları çerçevesinde analiz ediniz.
Çözüm:
💡 Bu soruyu çözmek için Marx'ın diyalektik materyalist bakış açısıyla üretim araçları, emek ve artı değer ilişkisini adım adım inceleyeceğiz.
- ➡️ Birinci Adım (Tespit): Diyalektik materyalizme göre, toplumun maddi yaşam koşulları (altyapı) düşüncelerimizi ve sosyal ilişkilerimizi belirler. Burada, yeni makine (üretim aracı) altyapıda bir değişim yaratmıştır.
- ➡️ İkinci Adım (Çelişki): Makinenin getirdiği üretim artışı ile işçi ücretlerinin dondurulması ve işten çıkarmalar bir çelişki yaratır. Bu, üretici güçlerdeki (makine) gelişmenin, üretim ilişkileri (işçi-işveren ilişkisi) ile çatıştığını gösterir.
- ➡️ Üçüncü Adım (Artı Değer Analizi): İşçinin ürettiği değer, kendi ücretini karşılayan değerin üzerine çıkmıştır. Makine sayesinde daha az emekle daha çok ürün elde edildiği için, işçinin yarattığı ve kapitalist tarafından el konulan artı değer (\( Artı\ Değer = Toplam\ Değer - Ücret \)) artmıştır.
- ➡️ Dördüncü Adım (Sonuç): Kapitalist, artı değeri maksimize etmek için teknolojik gelişmeyi bir araç olarak kullanmıştır. Bu, sınıf çatışmasını şiddetlendirir çünkü işçi sınıfının sömürülme derecesi artarken, işsizlik de burjuvaziye karşı öfkeyi büyütür.
✅ Sonuç olarak, bu durum Marx'ın diyalektik materyalizm perspektifinden, üretim araçlarındaki değişimin sınıf çatışmasını nasıl keskinleştirdiğini ve artı değer sömürüsünün mekanizmasını açıkça göstermektedir.
