Soru:
"İşleyen demir ışıldar." atasözünün anlamını en iyi açıklayan seçenek aşağıdakilerden hangisidir?
- A) Çalışmak, insanı hem maddi hem manevi olarak geliştirir ve değerli kılar.
- B) Demircilik zor ve emek isteyen bir meslektir.
- C) Sürekli kullanılan eşyalar daha çabuk eskir.
- D) Tembellik, insanı paslandırır ve işe yaramaz hale getirir.
- E) Her işin kendine özgü bir yöntemi ve inceliği vardır.
Çözüm:
💡 Atasözlerinin mecaz anlamlarına odaklanmalıyız. "İşleyen demir ışıldar" sözünde "demir" çalışan insanı, "ışıldamak" ise başarılı, parlak, değerli olmayı temsil eder.
- ➡️ A seçeneği: Doğrudan atasözünün mecaz anlamını karşılıyor. "Çalışmak, insanı... değerli kılar" ifadesi, "ışıldamak" kavramının tam karşılığıdır.
- ➡️ B seçeneği: Atasözünü somut ve literal (gerçek) anlamıyla ele alıyor. Mecaz anlamı yok.
- ➡️ C seçeneği: Atasözünün tam zıttı bir anlam içeriyor. "İşleyen/Işık saçan" ile "eskiten" anlamları çelişir.
- ➡️ D seçeneği: Bu seçenek tembelliğin olumsuz sonuçlarını vurgular. Atasözümüz ise çalışmanın olumlu sonuçları üzerinedir. Dolaylı bir ilişki olsa da en iyi açıklama değildir.
- ➡️ E seçeneği: İşin yöntemi ve inceliğinden bahseder, atasözümüzün ana fikri olan "çalışmanın getirdiği değer" ile doğrudan ilgili değildir.
✅ Atasözünün ana fikri "çalışmanın kişiyi geliştirip değerlendirmesi"dir. Bunu en net ve doğru şekilde açıklayan seçenek A'dır.