Soru:
"Dost ile ye, iç; alışveriş etme." atasözü ile aşağıdaki atasözlerinden hangisi anlamca en yakındır?
- A) Dost kara günde belli olur.
- B) Alma mazlumun ahını, çıkar aheste aheste.
- C) Ayağını yorganına göre uzat.
- D) Arkadaşını söyle, kim olduğunu söyleyeyim.
- E) Hesabı kesilmiş dostluk, bağ kesilmiş salkıma döner.
Çözüm:
💡 Bu soruda, verilen atasözünün ana fikrini bulup, aynı ana fikri paylaşan başka bir atasözünü seçmemiz gerekiyor.
- ➡️ Verilen atasözünün anlamı: "Dostunla yiyip içebilir, vakit geçirebilirsin; çünkü bu tür ilişkiler samimiyeti pekiştirir. Ancak onunla alışveriş, borç-alacak, ortak iş yapma gibi maddi çıkar ilişkilerine girmemelisin; çünkü bu tür ilişkiler dostluğun bozulmasına neden olabilir."
- ➡️ Ana fikir: Dostluk ile maddi çıkar ilişkileri birbirine karıştırılmamalıdır.
- ➡️ Şimdi seçenekleri inceleyelim:
- A: "Dost kara günde belli olur." → Gerçek dostun zor zamanlarda belli olduğunu anlatır. Konumuz maddi çıkar değil, sadakattir.
- B: "Alma mazlumun ahını, çıkar aheste aheste." → Haksızlığa uğramış kimsenin bedduasını almamanın önemini anlatır. Konumuzla doğrudan ilgisi yok.
- C: "Ayağını yorganına göre uzat." → Gelire göre harcama yapmak, israftan kaçınmak anlamına gelir. Konumuz tasarruftur.
- D: "Arkadaşını söyle, kim olduğunu söyleyeyim." → Bir kişinin karakterinin, arkadaş çevresinden belli olduğunu anlatır. Konumuz arkadaş seçimidir.
- E: "Hesabı kesilmiş dostluk, bağ kesilmiş salkıma döner." → Bu atasözü, dostluk ilişkisinde "hesap" (borç-alacak, maddi çıkar) devreye girdiğinde, dostluğun bozulacağını ve tıpkı dalından kesilmiş bir salkımın kuruyup gitmesi gibi yok olacağını anlatır. Bu, "alışveriş etme" uyarısıyla tam olarak aynı anlama gelmektedir.
✅ "Hesabı kesilmiş dostluk..." atasözü, dostluk ile maddi ilişkilerin ayrı tutulması gerektiği konusunda verilen atasözümüzle anlamca en yakın olanıdır. Doğru cevap E seçeneğidir.