Soru:
"Dost başa, düşman ayağa bakar." atasözü ile aşağıdaki atasözlerinden hangisi anlamca en yakındır?
- A) Dost kara günde belli olur.
- B) Düşmanın karınca ise de hor görme.
- C) Dosta da düşmana da güvenme.
- D) Düşman düşmanın halinden bilmez.
- E) Baş dille tartılır.
Çözüm:
💡 Önce verilen atasözünün anlamını doğru kavramalıyız. "Dost başa, düşman ayağa bakar." sözü, dostun senin iyiliğini, düşmanın ise kötülüğünü ve düşüşünü beklediğini anlatır.
- ➡️ A seçeneği: "Dost kara günde belli olur." Bu söz, gerçek dostun sıkıntılı zamanlarda ortaya çıktığını vurgular. İlk sözdeki "iyilik bekleme" ve "kötülük bekleme" karşıtlığından ziyade, dostun niteliğinin ne zaman anlaşılacağı üzerinedir. Tam örtüşmüyor.
- ➡️ B seçeneği: Küçük görünen düşmandan da sakınmak gerektiğini söyler. Konu farklı.
- ➡️ C seçeneği: Genel bir güvensizlik durumunu anlatır. İlk sözdeki dost-düşman ayrımı ve beklentileri burada yok.
- ➡️ D seçeneği: Düşmanların birbirlerinin durumunu anlayamayacağını söyler. Konu farklı.
- ➡️ E seçeneği: "Baş dille tartılır." Bu söz, bir kişinin değerinin ve akıbetinin söylediği sözlerle ölçüleceğini ifade eder. İlk sözle doğrudan bir anlam ilişkisi kurmak zor.
✅ Ancak A seçeneği, "dost" kavramı üzerinden dolaylı bir yakınlık kurar. İlk söz "dostun iyiliğini istemesi", ikinci söz ise "dostun zor zamanda yanında olması" anlamına gelir. Her ikisi de gerçek dostun vasıflarını tanımlar. Bu nedenle anlamca en yakın olan A seçeneğidir.
