Soru:
J.J. Rousseau'nun "toplum sözleşmesi" ve "genel irade" kavramları, Mustafa Kemal'in hangi temel ilkelerinin felsefi alt yapısını oluşturmuştur? Açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu soru, Rousseau'nun fikirleri ile Kemalist ilkeler arasındaki bağı kurmayı gerektirir.
- ➡️ Rousseau'ya göre, bireyler özgürlüklerinin bir kısmını toplum sözleşmesi ile topluma devreder ve bu sözleşme sonucu ortaya çıkan genel irade (milletin ortak çıkarı) en üstün otoritedir.
- ➡️ Mustafa Kemal, bu fikirlerden hareketle Cumhuriyetçilik ve Millî Egemenlik ilkelerini temel almıştır. TBMM'nin açılması, saltanatın kaldırılması ve cumhuriyetin ilanı, egemenliğin millete geçiş sürecinin somut adımlarıdır.
- ➡️ Ayrıca, Halkçılık ilkesi de genel irade ve milletin kendi kaderini tayin etmesi fikriyle paralellik gösterir. Halkın yönetime katılması ve sınıf ayrıcalıklarının reddi, bu etkinin göstergesidir.
✅ Sonuç olarak, Rousseau'nun toplum sözleşmesi ve genel irade teorileri, Atatürk'ün Cumhuriyetçilik, Millî Egemenlik ve Halkçılık ilkelerinin önemli felsefi kaynaklarından biridir.