Soru:
"Türkiye Selçuklu Devleti'nde ticaret yollarının önemi" konusunu araştıran Efe, ilk aşamada aşağıdaki kaynaklardan hangilerine başvurmalıdır? Bu aşamanın adı nedir ve seçiminizin gerekçesini 5T yöntemi çerçevesinde açıklayınız.
- a) Döneme ait sikke koleksiyonları
- b) Anadolu'daki kervansarayların mimari özelliklerini inceleyen bir akademik makale
- c) Bir tarihçinin Türkiye Selçuklu Devleti hakkında yazdığı genel bir kitap
- d) Dönemin tüccarlarına verilen ticari ayrıcalıkları gösteren fermanlar
Çözüm:
Bu soru, 5T aşamalarının ilki olan Tarama aşamasına yöneliktir. Efe'nin amacı, konuya dair mümkün olduğunca geniş ve birinci el kaynaklara ulaşmaktır.
- ➡️ Doğru Kaynaklar: Seçenekler incelendiğinde, a) sikke koleksiyonları (ticaretin varlığını ve ekonomiyi gösterir) ve d) ticari fermanlar (doğrudan konuyla ilgili birinci el resmi belgeler) Tarama aşaması için en değerli kaynaklardır.
- ➡️ Diğer Kaynakların Yeri: b) makale ve c) genel kitap ikinci el kaynaklardır. Bunlar Tarama aşamasında bulunabilir ancak asıl derinlemesine analiz Tahlil aşamasında yapılır. Özellikle genel kitap, konuya giriş için faydalı olsa da özgül bilgi için yetersiz kalabilir.
✅ Sonuç olarak, Efe Tarama aşamasında önceliği birinci el kaynaklara (a ve d şıkları) vermeli, ikinci el kaynakları (b ve c şıkları) da destekleyici olarak kullanmalıdır.
