Soru:
Bir tarih araştırmacısı, 18. yüzyıla ait olduğu iddia edilen bir mektubu inceliyor. Mektubun kâğıdının, mürekkebinin ve yazım tarzının dönemin özelliklerine uygun olup olmadığını kontrol ediyor. Araştırmacının yaptığı bu çalışma, aşağıdaki tenkit türlerinden hangisine girer? Nedenini açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu soruda, araştırmacının kaynağın gerçekliğini ve orijinalliğini kontrol ettiği aşamayı tanımlamamız gerekiyor.
- ➡️ Dış Tenkit (Kaynak Kritiği), bir belgenin gerçek olup olmadığını, yazarına, yazıldığı tarihe ve mekana ait olup olmadığını sorgular. Kâğıt, mürekkep, yazı stili, dil özellikleri gibi unsurlar bu tenkit kapsamında incelenir.
- ➡️ İç Tenkit (Metin Kritiği) ise, belgenin gerçek olduğu kabul edildikten sonra, içeriğinin güvenilirliğinin ve anlamının değerlendirilmesidir.
- ➡️ Bu örnekte araştırmacı, mektubun fiziksel ve biçimsel özelliklerini (kâğıt, mürekkep, yazım tarzı) kontrol ederek onun "gerçekten 18. yüzyılda yazılıp yazılmadığını" sorgulamaktadır.
✅ Sonuç olarak, bu çalışma kaynağın otantisitesini ve orijinalliğini test ettiği için Dış Tenkit kapsamına girer.
