İç tenkit ve dış tenkit arasındaki farklar Çözümlü Örnekleri

Tarih öğretmeni Ahmet Bey, öğrencilerinden Osmanlı İmparatorluğu'nun kuruluş dönemine ait bir belgeyi incelemelerini istemiştir. Öğrencilerden Ali, elindeki belgenin gerçekten o döneme ait olup olmadığını sorgularken; Ayşe ise belgede anlatılan olayların mantıklı ve tutarlı olup olmadığını araştırmaktadır.

Ali ve Ayşe'nin yaptığı bu çalışmalar sırasıyla hangi tarihsel tenkit türlerine örnektir?

💡 Bu soruda, bir kaynağın güvenilirliğini sorgulamanın iki farklı aşamasını görüyoruz.

• ➡️ Ali, belgenin kendisiyle ilgilenmektedir. Belgenin fiziksel özellikleri, yazıldığı dil, kâğıt, mürekkep ve gerçekten o döneme ait olup olmadığı gibi unsurları kontrol etmektedir. Bu, bir kaynağın gerçekliğini ve orijinalliğini sorgulama işlemidir.
• ➡️ Ayşe ise, belgenin zaten gerçek olduğunu varsayarak, içindeki bilgilerin doğruluğunu ve içeriğin tutarlılığını analiz etmektedir. Anlatılan olayların mantıklı olup olmadığına, çelişkiler bulunup bulunmadığına bakar.

✅ Sonuç olarak; Ali'nin yaptığı işlem Dış Tenkit, Ayşe'nin yaptığı işlem ise İç Tenkit'tir.