Soru:
Akraba evlilikleri neden kalıtsal hastalık riskini artırır? Açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu bir neden-sonuç sorusudur. Kalıtsal hastalıkların çoğu, nadir görülen çekinik genlerle taşınır.
- ➡️ Birinci adım, toplumda nadir görülen bir çekinik hastalık geninin (a) herkes tarafından taşınmadığını anlamaktır. Çoğu insan bu geni taşımaz (AA) veya taşıyıcıdır (Aa).
- ➡️ İkinci adım, akraba bireylerin gen havuzunun birbirine çok benzediğini, yani soy geçmişlerini paylaştıklarını kavramaktır.
- ➡️ Üçüncü adım, riskin nasıl arttığını görmektir. Aynı aileden gelen iki kişi, aynı nadir çekinik hastalık genini (a) taşıma ihtimali, akraba olmayan iki kişiye göre çok daha yüksektir.
- ➡️ Dördüncü adım, birleşme sonucunu değerlendirmektir. Her iki ebeveyn de aynı çekinik hastalık genini (a) taşıyorsa (Aa x Aa), çocuklarının hasta (aa) olma olasılığı doğar.
✅ Sonuç: Akraba evlilikleri, nadir çekinik genlerin bir araya gelme olasılığını artırdığı için kalıtsal hastalık riskini yükseltir.