9. Sınıf Gerçek Sayılarda Tanımlı Mutlak Değer Fonksiyonları ve Nitel Özellikleri Nedir?

Örnek 08 / 08
Soru:

\( f(x) = |x + 2| + |x - 1| \) fonksiyonunun en küçük değerini ve bu değerin hangi x aralığında/alındığını bulunuz.

Çözüm:

💡 İki mutlak değerli ifadenin toplamının minimumu, kritik noktalar arasında sabit bir değer alabilir.

  • ➡️ Kritik Noktalar: İçlerini sıfır yapan x değerleri: \( x = -2 \) ve \( x = 1 \).
  • ➡️ Parçalı Fonksiyonu İnceleyelim:
    • I. Bölge: \( x < -2 \) ise
      \( |x+2| = -(x+2) \), \( |x-1| = -(x-1) \)
      \( f(x) = -(x+2) - (x-1) = -2x -1 \)
      Bu bölgede fonksiyon azalan mı? \( f'(x) = -2 < 0 \) → Evet, azalan. O halde en küçük değer bu bölgenin sağ ucunda (\( x \to -2^{-} \)) aranır.
    • II. Bölge: \( -2 \leq x < 1 \) ise
      \( |x+2| = x+2 \), \( |x-1| = -(x-1) \)
      \( f(x) = (x+2) - (x-1) = 3 \)
      Bu bölgede fonksiyon sabit ve değeri 3'tür.
    • III. Bölge: \( x \geq 1 \) ise
      \( |x+2| = x+2 \), \( |x-1| = x-1 \)
      \( f(x) = (x+2) + (x-1) = 2x + 1 \)
      Bu bölgede fonksiyon artan (\( f'(x) = 2 > 0 \)). En küçük değer bu bölgenin sol ucunda (\( x=1 \)) aranır.
  • ➡️ Değerleri Karşılaştıralım:
    • \( x \to -2^{-} \) için \( f(x) \to -2(-2)-1=3 \)
    • \( -2 \leq x < 1 \) için \( f(x) = 3 \)
    • \( x = 1 \) için \( f(1) = 2(1)+1=3 \)
    Tüm değerler 3'ten küçük değildir.

✅ Fonksiyonun minimum değeri 3'tür ve bu değere \( [-2, 1] \) kapalı aralığındaki tüm x değerleri için ulaşılır.

1 2 3 4 5 6 7 8