Soru:
"Aşağı inince sağa dön." cümlesindeki yer-yön bildiren sözcükler için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
- A) Her ikisi de yer-yön zarfıdır.
- B) "aşağı" zarf, "sağa" isimdir.
- C) "aşağı" isim, "sağa" zarfıdır.
- D) Her ikisi de isimdir.
Çözüm:
💡 Çözüm için kelimelerin cümledeki görevlerine ve ek alıp almadıklarına bakmalıyız.
- ➡️ "aşağı" kelimesini inceleyelim: Bu kelime "-inince" zarf-fiilinin yönünü belirtmektedir. Üzerinde herhangi bir çekim eki (hal, iyelik, çoğul eki) yoktur. Bu nedenle, bu kelime bir yer-yön zarfıdır.
- ➡️ "sağa" kelimesini inceleyelim: Bu kelime "sağ" ismine "-a" yönelme hal eki getirilerek oluşturulmuştur. Bir çekim eki aldığı için artık bir isim görevindedir ve cümlede "dönmek" fiiline yönelttiği için dolaylı tümleç olmuştur. Bu bir yer-yön zarfı değildir.
✅ Sonuç olarak; "aşağı" ek almadığı için zarf, "sağa" ek aldığı için isimdir. Doğru cevap B seçeneğidir.