Bir kelimede birden fazla ses olayı

Örnek 03 / 12
Soru:

"affedilmek" kelimesindeki ses olaylarını adım adım gösteriniz.

Çözüm:

💡 Bu kelime, Arapça kökenli "af" kelimesinden türemiş birleşik bir fiildir.

  • ➡️ 1. Adım (Ünsüz Türemesi): Kelimenin kökü "af"tır. "etmek" yardımcı fiiliyle birleşerek "af etmek" olur. Ancak bu birleşme sırasında, "af" kelimesinin sonundaki "f" sesi tekrarlanarak bir "f" daha türemiş ve kelime "affetmek" halini almıştır. Bu bir ünsüz türemesi (ikizleşme) olayıdır. "af etmek" > "affetmek".
  • ➡️ 2. Adım (Ünlü Düşmesi): "affetmek" fiiline edilgenlik eki "-il" getirilmiştir. "-il" eki, fiilin kökü "affet-"e geldiğinde, kökün sonundaki "e" ünlüsü düşer. Bu bir ünlü düşmesi olayıdır. "affet-il-mek" > "affedil-mek". (Bu arada, "t" sesinin "d"ye dönüşmesi yumuşama değil, "et-" fiilinin "-il" eki alınca "edil-" şeklinde yazılmasından kaynaklanan bir yazım kuralıdır.)

✅ Sonuç olarak, "affedilmek" kelimesinde ünsüz türemesi ("f" sesinin türemesi) ve ünlü düşmesi ("e" sesinin düşmesi) olmak üzere iki ses olayı gerçekleşmiştir.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Konuya Geri Dön: