Soru:
"minicik" kelimesinde hangi ses olayları görülmektedir? Açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu kelime, bir küçültme ismidir ve birden fazla ses olayı içerir.
- ➡️ 1. Adım (Kök Tespiti): Kelimenin kökü "mini" (küçük anlamında) veya "minik" (sevgi ifade eden bir sıfat) olabilir. Küçültme eki "-cik" bu köke eklenmiştir.
- ➡️ 2. Adım (Ünsüz Türemesi): "-cik" eki, ünlü ile biten bir kelimeye eklendiğinde araya bir kaynaştırma ünsüzü (y) girer. Ancak bu kelimede "n" ünsüzünden sonra "c" sesi gelmiştir. Burada "mini" köküne "-cik" eklendiğini düşünürsek, "n" sesinden sonra gelen "c" sesinin söyleyişi zorlaştırdığını görürüz. Bu nedenle araya bir "c" sesi daha türer. Yani mini-cik > minicik olur. Bu bir ünsüz türemesi örneğidir. Kök "minik" ise, bu durumda "k" sesinin düşmesi söz konusudur.
- ➡️ 3. Adım (Ünsüz Yumuşaması - Alternatif Açıklama): Eğer kök "minik" olarak alınırsa, "-cik" eki geldiğinde kelime sonundaki sert ünsüz (k) yumuşayarak (ğ) veya (g)'ye dönüşür. Ancak bu ses Türkçede yazıda gösterilmez ve "k" düşer. Yani minik-cik > minicik olur. Bu durumda bir ünsüz düşmesi veya yumuşamanın bir sonucu olarak değerlendirilebilir.
✅ Sonuç: "minicik" kelimesinde en yaygın kabul gören açıklamaya göre ünsüz türemesi (c > cc) gerçekleşmiştir. Alternatif bir açıklama olarak ünsüz yumuşaması/düşmesi (k > Ø) de söz konusu olabilir. Bu, kelimede en az bir, bazen iki ses olayının bir arada düşünülebileceğini gösterir.
