10. Sınıf İstatistiksel Araştırma İçin Veri Toplama Planı

Bir belediye, şehrin belirli bir bölgesindeki hane halklarının toplu taşıma hizmetlerinden memnuniyetini araştırmak istemektedir. Bölgede, her biri yaklaşık 100 haneden oluşan 50 sokak (küme) bulunmaktadır. Araştırmacı, öncelikle bu 50 sokaktan rastgele 10'unu seçmiştir. Daha sonra, seçilen bu 10 sokaktaki tüm hanelere anket formu dağıtılacaktır.

Bu veri toplama planında kullanılan örnekleme yöntemi nedir? Bu yöntemin araştırmacıya sağladığı pratik fayda nedir?

💡 Burada örneklem birimleri tek tek haneler değil, öncelikle sokaklardır (kümelerdir). Seçilen kümelerin tamamı araştırmaya dahil edilmektedir.

• ➡️ Yöntemin Belirlenmesi: Ana kitleyi oluşturan birimler (haneler) doğal olarak gruplara (sokaklara) ayrılmıştır. Örnekleme sürecinde ilk adım, bu gruplardan (kümelerden) rastgele bir kısmını seçmektir. İkinci adım ise, seçilen bu grupların tamamını (içindeki tüm haneleri) örnekleme dahil etmektir. Bu yöntem Küme Örneklemesi olarak adlandırılır.
• ➡️ Pratik Faydası: Bu yöntem, araştırmacıya zaman, maliyet ve iş gücü açısından büyük kolaylık sağlar. Eğer basit rastgele örnekleme yapılsaydı, seçilen haneler şehrin her tarafına dağılabilirdi ve anketörlerin hepsine ulaşması çok zor olurdu. Küme örnekleme ile anketörlerin sadece seçilen 10 sokağa gitmesi yeterlidir. Bu, ulaşım süresini ve maliyetini önemli ölçüde azaltır ve veri toplama sürecini daha yönetilebilir hale getirir.

✅ Sonuç: Kullanılan yöntem Küme Örneklemesi'dir. Pratik faydası ise, örneklemin coğrafi olarak belirli noktalarda yoğunlaşmasını sağlayarak veri toplamanın verimliliğini ve ekonomikliğini artırmasıdır.