10. Sınıf Tema 2: İstatistiksel Araştırma Süreci

Bir araştırmacı, farklı şehirlerdeki hava kirliliği oranlarını karşılaştırmak istiyor. Beş şehirden topladığı verilerle aşağıdaki çizgi grafiğini oluşturmuştur. Grafiği yorumlayarak hangi şehirde hava kirliliğinin en hızlı arttığını bulunuz.

(Grafik Tanımı: Yatay eksende "Yıllar (2018-2022)", dikey eksende "Kirlilik Oranı (PSI)" bulunur. A Şehri: 2018'de 40, 2019'da 50, 2020'de 65, 2021'de 80, 2022'de 90. B Şehri: 2018'de 60, 2019'da 65, 2020'de 68, 2021'de 70, 2022'de 72. C Şehri: 2018'de 55, 2019'da 70, 2020'de 75, 2021'de 85, 2022'de 100.)

💡 Bir çizgi grafiğinde, bir çizginin eğimi ne kadar dikse, o değişkenin değeri o kadar hızlı değişiyor demektir. Hava kirliliğinin en hızlı artışı, grafikteki çizgisi en dik olan şehirdedir.

• ➡️ 1. Adım: Her şehrin 2018-2022 yılları arasındaki toplam artış miktarını bulalım.
  - A Şehri: 90 - 40 = 50 birim artış.
  - B Şehri: 72 - 60 = 12 birim artış.
  - C Şehri: 100 - 55 = 45 birim artış.
• ➡️ 2. Adım: Artışın "hızını" değerlendirelim. Sadece toplam artış değil, yıllara nasıl yayıldığı da önemlidir. Ancak verilen sayısal değerlere baktığımızda:
  - B Şehri'nin artışı hem toplamda en az hem de yıllara göre oldukça yavaş (istikrarlı bir artış).
  - A Şehri, 4 yılda 50 birim gibi çok yüksek bir artış göstermiş. Özellikle 2019-2021 arasındaki artışlar dikkat çekicidir (50'den 80'e).
  - C Şehri de 45 birimlik yüksek bir artış göstermiştir, ancak A Şehri'nden daha düşüktür.
• ➡️ 3. Adım: Sonuç Hem toplam artış miktarı en yüksek olduğu hem de belirli yıllar arasında çok keskin artışlar gösterdiği için...

✅ Grafiğe göre, A Şehri'nde hava kirliliği oranı en yüksek toplam artışa (50 birim) ulaşmıştır ve bu nedenle hava kirliliğinin en hızlı arttığı şehir olarak değerlendirilebilir.